اگر چه تلویزیون دیدن کودکان و کار با موبایل و لپ تاپ برای رشد خلاقیت و توانایی های کودک مفید است، اما زیاده روی در انجام این فعالیت ها نگرانی هایی را برای والدین ایجاد می کند. تماشای بیش از حد تلویزیون اختلالات زیادی در زندگی افراد در هر سن و سالی ایجاد می کند. بی نظمی در خواب، مشکلات رفتاری، اختلال در عملکرد تحصیلی، چاقی، خشونت و کاهش تحرک از این قبیل موارد می باشند.
در این مقاله در رابطه با راه های مدیریت تماشای تلویزیون در کودکان توضیح می دهیم. با ما همراه باشید.
استاندارد تلویزیون دیدن در کودکان
تماشای برنامه های تلویزیونی باکیفیت و خوش ساخت مزایای زیادی برای کودکان دارد. کودکان می توانند اوقاتی در روز را به دیدن برنامه های تلویزیونی که مناسب سنشان است سپری کنند. این برنامه ها کودک را به گوش دادن، تمرکز و سوال پرسیدن تشویق می کنند. دامنه لغات کودک را افزایش می دهند. قدرت تحلیل و ابراز عقیده را در کودک رشد می دهند. همچنین توانایی اظهار نظر و اعتماد به نفس را در کودک ارتقا می دهند. حتی برخی افراد از تلویزیون و برنامه های کودک برای آموزش زبان دوم به فرزندشان استفاده می کنند.
با وجود تمام مزایای تلویزیون دیدن، تماشای زیاد آن عواقب بدی را به همراه دارد. طوری که آکادمی پزشکی اطفال آمریکا، تماشای تلویزیون برای کودکان زیر دو سال را به طور کلی ممنوع کرده است.
تلویزیون دیدن زیاد کودکان و حتی افراد بالغ، مشکلات بزرگی را برایشان ایجاد می کند. برای اینکه خلاقیت و مهارت های کودک از جمله مهارت ارتباطی اش رشد پیدا کنند نیاز به برقراری ارتباط می باشد. تلویزیون یک ارتباط یک طرفه با مخاطبان برقرار می کند. در صورتی که کودک برای ابراز احساسات و رشد فکری نیاز به برقراری ارتباط دو طرفه دارد.
کودکانی که اعتیاد به بازی کامپیوتری و تلویزیون دارند معمولا نسبت به هم سن و سالان خود منزوی تر و گوشه گیرتر هستند. این کودکان به جای اینکه بخواهند وقت خود را به بازی کردن، رفتن به مهدکودک یا آموزش بپردازند، ترجیح می دهند ساعت ها پای تلویزیون یا دستگاه بازی شان سپری کنند.
اعتیاد به تلویزیون باعث می شود که به مرور کودک نسبت به تکالیف درسی اش بی اعتنا شود و رفته رفته در درس هایش افت کند. کودک حین دیدن کارتن و برنامه های تلویزیونی خوراکی های متنوعی می خورد و به دلیل عدم تحرک، به مرور وزنش بالاتر می رود. احساس خستگی، به هم ریختن ساعت خواب، ضعف بدن و چشم، اضطراب و پرخاشگری در کودکان از دیگر مضرات تلویزیون دیدن زیاد کودکان می باشد.
مدیریت تلویزیون دیدن کودکان
گرچه کودکان ترجیح می دهند برای انجام فعالیت های مورد علاقه شان هیچ محدودیتی نداشته باشند، اما وظیفه والدین این است که برای مدیریت شرایط، گاهی قوانین و حتی محدودیت هایی را اجرا کنند. وضع قوانین تلویزیون دیدن، باعث می شود که کودک وقت و انرژی کافی برای انجام کارهای مهم تر را داشته باشد.
شکل گیری عادت ها در سنین کم سریع تر اتفاق می افتد؛ بنابراین بهتر است الگوی درست فیلم دیدن را از زمانی که کودک هنوز سن کمی دارد جا بیندازید و زمانی که فرزندتان بزرگ تر شد باز هم به کنترل خود ادامه دهید. برخی از راهکارهای موثر برای کنترل تلویزیون دیدن کودکان عبارتند از:
زمان تماشای تلویزیون را محدود کنید.
کودک درک درستی از خوب و بد کارها نداشته و توجهی به تاثیرات بلند مدت عادت ها ندارد. این وظیفه والدین است که قوانینی را در منزل تعریف کنند و خودشان و فرزندانشان را ملزم به رعایت قوانین نمایند. اگر فرزند شما به بازی کامپیوتری یا فیلم دیدن علاقه دارد، می تواند میزان زمان مشخصی از روز را صرف انجام این فعالیت نماید.
آکادمی سلامت کودکان آمریکا توصیه می کند که تماشای تلویزیون برای کودکان بالای دو سال را به روزی یک الی دو ساعت محدود کنید. همچنین به جای این کار می توانید تعداد مشخصی از برنامه های تلویزیونی را که کودک می تواند ببیند، تعیین کنید.
اگر فرزندتان نسبت به این قوانین مقاومت کرد نباید از تصمیمتان عقب نشینی کنید. بعد از تمام شدن زمان فیلم دیدن، از کودک بخواهید که تلویزیون را خاموش کند؛ اگر او مقاومت کرد با ملایمت تلویزیون را خاموش کرده و به سروصدا کردن و گریه کردن کودک واکنش نشان ندهید. با این کار به مرور یاد می گیرد که نمی تواند با سر و صدا، گریه و… به خواسته اش برسد و بهتر است در زمان مقرر، تماشای تلویزیون را تمام کند.
فعالیت های لذت بخش را جایگزین تلویزیون دیدن کودکان کنید.
خیلی اوقات کودکان از سر بیکاری به سراغ تلویزیون می روند. اگر می خواهید فرزندتان زمان کمی در روز را صرف دیدن تلویزیون کند، باید فضایی برای انجام فعالیت های دیگر برایش ایجاد کنید.
بهترین کار برای جلوگیری از تلویزیون دیدن کودکان این است که فرزندتان برنامه ریزی روزانه داشته باشد. اینکه کودک برای کل روزش برنامه مشخصی داشته باشد باعث می شود که کمتر سراغ تلویزیون برود. شرکت کردن در کلاس های آموزشی همچون شنا، فوتبال، والیبال و کلاس های هنری از جمله موسیقی، طراحی و… از جمله مفیدترین فعالیت ها برای پر کردن اوقات کودک و پرورش توانایی های او می باشند.
شما می توانید در طول روز زمانی را صرف وقت گذراندن با فرزندتان کرده و با او به قدم زدن، پارک رفتن، انجام بازی های مورد علاقه کودک و… بپردازید. برخی از فعالیت های مفیدی که می توانید جایگزین تلویزیون دیدن کنید عبارتند از:
- شرکت در کلاس های آموزشی
- رفتن به پارک
- فعالیت های گروهی مثل بازی کردن با همسایه ها، فرزندان اقوام و دوستان
- انجام کارهای خلاقانه مثل نقاشی کشیدن، داستان نویسی، درست کردن کاردستی و…
- انجام کارهای لذت بخش مثل کیک درست کردن و بستنی درست کردن (به همراه والدین)
فرزندتان را در تماشای تلویزیون همراهی کنید.
هم صحبتی با کودک یکی از بهترین روش ها برای تربیت فرزندان است. وقتی با کودک به تماشای تلویزیون می نشینید متوجه دیدگاه و علایق کودک می شوید. همچنین می فهمید که فرزند شما بیش تر به چه موضوعات و شخصیت هایی علاقه دارد. علاوه بر این در فضای هم صحبتی می توانید او را قانع کنید که به اندازه تلویزیون ببیند. می توانید فرزندتان را قانع کنید که هرچیزی که در تلویزیون می بیند لزوما واقعی نیست.
اگر وقت دارید می توانید سریال جذابی را انتخاب کنید و آن را همراه با فرزندتان پیگیری کنید. انتخابتان را حتما بر اساس راهنمای رده بندی فیلم ها انجام دهید.
الگوی مناسبی باشید.
رفتار اعضای خانواده روی یکدیگر تاثیر زیادی می گذارد. برای اینکه حرف هایتان روی فرزندتان تاثیرگذار باشند، در مرحله اول خودتان باید به قوانینی که وضع می کنید عمل کنید. اگر جزو افرادی هستید که برای روزتان برنامه ای ندارید، نمی توانید از فرزندتان انتظار داشته باشید که طبق برنامه به همه کارهایش رسیدگی کند. وقتی تلویزیون در طول شبانه روز و بدون هدف در خانه شما روشن است، به کودک نیز حق بدهید که به سمت آن کشیده شود و زمان زیادی را صرف دیدن برنامه های مرتبط یا غیرمرتبط با سنش نماید.
کودکانی که در اتاقشان تلویزیون یا کامپیوتر دارند، بیشتر از سایر کودکان زمانشان را صرف دیدن برنامه ها می کنند. حتی ممکن است برنامه هایی را ببینند که مناسب سنشان نباشد. پس بهتر است در اتاق کودکان تلویزیون نگذارید. همچنین در سن مناسبی برای فرزندتان کامپیوتر بخرید.
دیدن تلویزیون را به بعد از کارهای ضروری ارجاع دهید.
کودکان وظایفی دارند. برای مثال هر روز باید تکالیف مدرسه شان را انجام دهند و تمرین کنند. پس بهتر است از آن ها بخواهید اول تکالیف شان را انجام بدهند بعد برنامه های تلویزیونی شان را تماشا کنند.
جمع بندی
تلویزیون دیدن زیاد کودکان باعث نگرانی والدین است؛ چرا که این کار در بلند مدت باعث تنبلی و منزوی شدن کودک می شود. در برخی کودکان نیز، این کار با افت تحصیلی همراه است. برای اینکه بتوانید الگوی تلویزیون دیدن یا کار با موبایل و کامپیوتر را در خانه تان بهبود دهید، باید اول خودتان نسبت به اصول پایبند باشید. از غذا خوردن جلوی تلویزیون بپرهیزید و ساعات زیادی از روز تلویزیون را روشن نگذارید.
فرزندتان را به برنامه ریزی کردن تشویق کنید و از او بخواهید که در اپلیکیشن های برنامه ریزی، ساعت مشخصی را برای هر کاری از جمله درس خواندن، تلویزیون دیدن، بازی کردن و… تعیین کند. با تدوین قوانین جدید برای خانواده و تغییرات کوچک و پیوسته می توانید عادات کودک را تغییر دهید و از اثرات منفی تماشای زیاد تلویزیون و بازی های دیجیتالی در امان بمانید.
