پدرها نقش مهمی در شکل گیری شخصیت پسرشان دارند. پسر از همان ابتدا از رفتارهای پدرش الگو می گیرد و شخصیت پدر در شکل گیری ذهنیت او تاثیر زیادی دارد. رابطه پدر و پسر در دوران کودکی و نوجوانی اهمیت بسیار زیادی دارد. برخی پدران اصول رفتار درست با فرزند پسر را نمی دانند، همین موضوع منجر به آسیب های زیادی می شود که معمولا پسران آن را به صورت اختلال رفتاری بروز می دهند.
والدین توانا کسانی هستند که از دانایی و مهارت لازم در خصوص ارتباط با فرزندشان برخوردار باشند. به عنوان یک پدر باید بتوانید موثرترین ارتباط را با پسر نوجوانتان برقرار کنید. رابطه درست پدر و پسر می تواند باعث ایجاد عزت نفس، اعتماد به نفس و رشد و کمال نوجوان شود.
در ادامه مهم ترین نکاتی که پدرها باید در ارتباط با پسرشان به آن عمل کنند را بررسی می کنیم.
اصول صحیح رفتاری در رابطه پدر و پسر
صمیمیت مهم ترین فاکتور در رابطه پدر و پسر است.
هم پدر و هم مادر نقش مهمی در تربیت فرزندان دارند. سن تربیت فرزند از بدو تولد آغاز می شود، اما نوع رفتار و روش تربیتی، در سنین مختلف فرق می کند. برای مثال در دوران کودکی والدین از طریق بازی کردن یا تشویق، به فرزندشان آموزش هایی را منتقل می کنند. هرچه قدر ارتباط اعضای خانواده با یکدیگر صمیمی تر باشد، تعامل و هم صحبتی بین آن ها بیش تر بوده و مسائل از طریق صحبت کردن رفع می شوند.
رابطه پدر با دختر یا پسرهایش از همان سنین کودکی باید طوری باشد که در سنین نوجوانی، طرفین در صحبت کردن راحت باشند و بتوانند یکدیگر را درک کنند. برای ایجاد ارتباط صمیمانه با فرزندتان، مهارت گوش دادن را تمرین کنید. وقتی فرزندتان بداند که شما به مشکلات او بدون سرزنش و قضاوت گوش می دهید، در هر موقعیتی مسائل خود را با شما در میان می گذارد. اهمیت این موضوع در دوران نوجوانی و دوران بلوغ پسران نمایان خواهد شد.
به پسرتان ابراز علاقه کنید.
در فرهنگ ما معمولا پدر و پسر از برخی رفتارها در برابر یکدیگر خودداری کرده و اصطلاحا از برخی رفتارها شرم می کنند. خیلی ها اعتقاد دارند که پسرها به اندازه دخترها نیاز به محبت ندارند؛ در صورتی که این طرز فکر صحیح نیست.
پسر شما باید بداند که دوستش دارید و به خوب بودن حالش اهمیت می دهید. به او یادآوری کنید که اشتباه گاهی اوقات پیش می آید و باید در برابر مشکلات به وجود آمده صبور و مسئولیت پذیر باشد. همچنین حمایت خودتان را به او یادآوری کنید.
تفریحات مشترک ایجاد کنید.
وقت گذراندن با پسرتان یکی از کارهایی است که باعث صمیمیت بین شما می شود. این موضوع باعث می شود که از دغدغه های فکری او مطلع شوید و در تصمیم گیری ها نیز به او کمک کنید. رفتن به سالن ورزشی، استخر، رسیدگی به باغچه منزل و… از جمله این فعالیت ها است.
گاهی تفاوت سلیقه پدر و فرزند خیلی زیاد است. مثلا پدر عاشق ورزش کردن است و پسر ترجیح می دهد وقت خود را به کتاب خواندن بگذراند. حتی اگر اختلاف سلیقه زیادی داشته باشید، باز هم حتما منافع مشترکی خواهید داشت. کارهایی مثل چادر زدن در جنگل، ماهیگیری و… فعالیت هایی هستند که می توانید برایشان برنامه ریزی کنید.
الگوی رفتاری فرزندتان باشید
بسیاری از جنبه های شخصیت ما مشابه رفتارهای والدین مان است. پدرها اولین الگوی رفتاری پسرشان هستند، بنابراین سعی کنید الگوی خوبی برای پسرتان باشید. صداقت، حمایت از خانواده، احترام، پیگیری ارزش ها و رویاها، مثبت بودن، کوشا بودن، اهمیت به معنویات، توجه به تغذیه و ورزش کردن مواردی هستند که فرزندتان از شما الگو می گیرد.
پسرتان از همان دوران کودکی نحوه تعامل شما و همسرتان را زیر نظر می گیرد. الگویی که برای او می آفرینید، نقش تعیین کننده ای در رفتار او با همسرش و احترامی که خواهد گذاشت دارد. ممکن است فرزند شما اطلاعات چندانی در رابطه با تغییرات دوران بلوغ نداشته باشد. شما به عنوان پدری آگاه باید دوستانه با او صحبت کنید و اطلاعات لازم را به او منتقل کنید. نگرش جنسی نوجوانان امروزه در محیط اینترنت و در فضای مجازی شکل می گیرد. دیدگاه درست در رابطه با مسائل جنسی می تواند از طریق شما به فرزندتان منتقل شود.
اهمیت اصل احترام در رابطه پدر و پسر
از همان دوران کودکی به فرزندتان ارزش بدهید و به او احترام بگذارید. با لفظ مناسب او را صدا بزنید و اصل احترام را به صورت دو طرفه در رابطه تان رعایت کنید. حق و حقوق اجتماعی اش را به او آموزش دهید و در خانه به حقوق تمام اعضای خانواده احترام بگذارید. در رابطه با چالش های به وجود آمده صحبت کنید و مشکلاتتان را در فضای آرام و بدون تنش رفع کنید.
نوع رفتار والدین از جمله رفتار پدر با پسر در شکل گیری هویت فرزند تاثیرگذار است. نوجوان نیاز دارد هویت مشخصی از خود به دست آورد تا بتواند به عنوان فردی مستقل به زندگی اش بپردازد. دقت داشته باشید که هیچوقت چیزی را به فرزندتان تحمیل نکنید. در انتخاب رشته تحصیلی و پیگیری علایق، شما تنها می توانید راهنمای فرزندتان باشید. به هیچ وجه آرزوهای خودتان را در فرزندتان جستجو نکنید و او را مجبور به پیگیری کردن رویاهای خودتان نکنید. باید به فرزندان اعتماد کرد و به آنها اجازه داد که به تدریج، پس از کسب آگاهی لازم بتوانند خود تصمیم گیری در امور زندگی، تحصیلی و شغلی را تمرین کنند.
به فرزندتان مستقل بودن را بیاموزید.
شرایط زندگی امروزی ایجاب می کند که از سنین پایین تری به استقلال در انجام کارهای شخصی مان برسیم. توانایی خود مراقبتی در فرزندان و انجام کارهای شخصی، با محول کردن بعضی وظایف از سنین کم به وجود می آید.
در ارتباط پدر و پسر مشورت کردن اهمیت زیادی دارد. از همان کودکی نظر فرزندتان را در برخی موارد که به خودش مربوط است بپرسید. مثلا اگر می خواهید میز تحریری برای اتاقش بخرید یا برای خرید لباس، از بین سه موردی که مناسب ترند نظر خودش را بپرسید. اجازه دهید انتخاب کننده نهایی خودش باشد.
در سنین بالاتر برای اموری از جمله مقصد سفر، انتخاب رستوران برای شام، یا خرید خودرو و… نظر او را بپرسید. مشورت کردن باعث می شود که فرزندتان احساس ارزشمندی کند و خود را به عنوان یک فرد بالغ و صاحب نظر، قبول داشته باشد.
مسئولیت دادن به فرزند یکی دیگر از مواردی است که در رابطه پدر و پسر باید به آن پرداخته شود. مسئولیت انجام بخشی از خرید منزل، پرداخت قبض و… شروع خوبی برای مسئولیت دادن به نوجوان پسر هستند.
کشمکش های بین پدر و پسر
در بسیاری از خانواده ها می بینیم که رابطه پدر و پسر با چالش زیادی همراه است و همیشه کشمکش و درگیری هایی دارند. دلایلی مثل مسائل درسی، زمان آمدن به خانه، انتخاب دوست و… دلایل اصلی این مشاجرات هستند. بسیاری از پدران دوست دارند آینده ای که برای خود متصور بوده اند و به آن نرسیده اند برای پسرانشان ترسیم کنند، بخش زیادی از تضادها و اختلاف ها از همین موضوع نشات می گیرد.
شما به عنوان یک پدر، تنها وظیفه شناساندن راه درست و غلط به فرزندتان و مشورت دادن به او در مورد علاقه مندی هایش را دارید و بهتر است انتخاب نهایی را به عهده فرزندتان بگذارید. ممکن است در برخی اختلافات حق با پدر باشد، اما پدرها باید توجه داشته باشند که راه منطقی برای حل اختلاف نظرها، مشاجره با نوجوان نیست.
استفاده از صفات بد، بالا بردن صدا، تحمیل عقیده، تحقیر، توهین، مقایسه کردن، شکستن غرور نوجوان و نصیحت، رابطه پدر و پسر را کدر می کنند.
سخن پایانی
توجه به نوجوان، داشتن رابطه صمیمی با او، وقت گذراندن با فرزند و صحبت در رابطه با مسائل مختلف از مواردی است که والدین باید به آن توجه کنند. به این نکته توجه داشته باشید که نقش شما به عنوان پدر به اندازه نقش مادر در خانواده اهمیت دارد. شما به عنوان پدر، الگوی فرزند خود شناخته می شوید. بنابراین با رفتار مناسب خودتان باید رسم درست زندگی کردن را به پسرتان بیاموزید. در کنار توجه به رفتارهای خود، روش های تربیتی مناسبی را نیز اتخاذ نمایید.