دغدغه شما به عنوان والدین با دیدن گوشی و تبلت در دستان کودکتان چیست؟ یکی از مهمترین دغدغه‌های والدین در دنیای پر از تکنولوژی کنونی امنیت کودکان در این فضای پرهیاهو است. با توجه به نفوذ وسائل ارتباط جمعی نظیر تلفن همراه، تبلت، کامپیوتر و اینترنت و نقش آنها در پرکردن اوقات فراغت و تربیت و شکل گیری شخصیت کودکان، حضور کودکان در این فضا می‌تواند برای والدین باعث ایجاد نگرانی‌های زیادی شود.
باید به یاد داشت که فضای مجازی و حضور در آن، مانند یک چاقوی دولبه است. از طرفی دارای مزایا و منافعی است و از طرف دیگر اگر بدون برنامه ریزی و کنترل صورت گیرد، آسیب‌های جبران ناپذیری برای کودکان در پی خواهد داشت. از بهترین راه‌های جلوگیری از ایجاد مشکلات در فضای مجازی برای کودکان، کنترل و نظارت بر فعالیت‌های آنلاین و برنامه ریزی برای زمان حضور کودکان در این محیط‌ها خواهد بود.
مزایا و معایب اینترنت و امنیت کودک
با شیوع و گسترش بیماری کرونا استفاده از فضای مجازی بر مسیر عادی و همیشگی استفاده از اینترنت در سراسر دنیا تاثیر بسیار زیادی گذاشته است. این اثرگذاری بر روی کودکان نیز بوده است؛ به صورتی که بیشتر کودکان و نوجوانان در حال استفاده از امکانات بی‌پایان این فضا هستند.
در یک نگاه می‌توان فهمید که اینترنت ابزاری قدرتمندی است. این امکان در عصر کنونی می‌تواند باعث رشد علمی،فرهنگی و تعلیم و آموزش شود و هم اینکه باعث بروز فسادهای فکری و رفتاری شود!
فضای مجازی و استفاده بیش از حد از اینترنت علاوه بر آنکه باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌های فیزیکی کودک خواهد شد، اماکن دارد مشکلات فراوان دیگری را نیز برای او ایجاد نماید. برای مثال امکان دارد در کسب مهارت‌های اجتماعی و ایجاد رابطه با دیگران نیز برای کودک مشکلاتی را ایجاد نماید.
اما اگر به کودک محتوای مناسب سن او ارائه شود و به درستی در این فضا پرورش یابد، این محیط باعث رشد و ارتقای مهارت‌های کودک نیز خواهد شد. امروزه دیگر حضور در فضای مجازی و اینترنت و استفاده از ابزارها و امکانات متنوع برای خانواده و فرزندان امری اجتناب‌ناپذیر است. پس بهتر است که فرزندان را تنها و بدون آمادگی در این فضا رها نکنیم.
انواع کنترل در اینترنت و امنیت کودک
همیشه صحبت درباره ابزار و نحوه‌ی کنترل و نظارت بر امور کودکان ما در اینترنت گیج‌کننده است. اما سه نوع کنترل وجود دارد که والدین باید از آنها آگاه باشند.
کنترل در سطح شبکه
این کنترل روی هاب یا روتر تنظیم می‌شوند. با اعمال این تنظیمات کنترلی، دستورات تعیین شده بر همه‌ی دستگاه‌های متصل به آن هاب یا روتر اعمال می‌شوند. این تنظیمات را می‌توان از طریق اپلیکیشن‌های موبایل روتر و تنظیمات داخلی دستگاه انجام داد.
برای انجام این تنظیمات به بخش Tools بروید و با استفاده از گزینهی Parental Control تنظیماتی را که مایل هستید، ایجاد کنید. در این تنظیمات می‌توانید کارهایی همچون محدودسازی ساعت استفاده از اینترنت و محدودسازی کلمات و وبسایتها استفاده نمایید.
کنترل مرورگر اینترنت و امنیت کودک
همیشه احتمال برخورد کودک با موارد نامناسب برای سن او در هنگام جستجوهای اینترنتی وجود دارد. این نوع از کنترل‌ها بر روی سیستم‌عامل یا برنامه‌ای که در حال استفاده است، تنظیم می‌شوند. برای مثال می‌توان تنظیمات اعمال شد بر روی گوگل را در نظر گرفت. هرجا احساس کردید که فعالیت‌های فرزند شما نیاز به نظارت دارد از این امکانات استفاده نمایید.
موتورهای جستجو به شما این امکان را می‌دهند تا فیلترهایی مانند Google SafeSearch را تنظیم کنید. این امکانات به شما کمک می‌کند محتوای نامناسب را از نتایج کودک خود مسدود کنید. برای امنیت بیشتر کودک می‌توانید از موتورهای جستجوی کودک مانند Swiggle، kidrex استفاده نمایید.
بررسی 6 مرورگر امن کودک برای ایجاد امنیت در اینترنت
کنترل سطح دستگاه
کنترل در سطح دستگاه بر روی خود دستگاه مانند تلفن یا تبلت تنظیم می‌شوند و صرف‌نظر از نحوه و محل اتصال دستگاه به اینترنت اعمال می‌شوند.
همه دستگاه‌های اصلی بازی و گوشی و تبلت‌ها دارای کنترل هستند.همه این دستگاه‌ها این امکان را به شما می‌دهند تا برای هر یک از اعضای خانواده به‌تناسب سن و نیازهایش تنظیمات را به صورتی خاص انجام اعمال نمایید.
برای مثال در ویندوز ۱۰ با استفاده از ویژگی Family Features، کاربران خردسال خود را اضافه کنیدو فیلترهای مناسب سن آنان را انجام دهید. یا در iPhone ، iPad و iPod touch از طریق تنظیمات بخش Screen Time، برنامه‌هایی که کودک مجاز به استفاده از آن است را مشخص و محدود کنید.
برنامه کنترل والدین parental control
یکی از راه‌های بسیار مفید در بحث کنترل و نظارت بر فعالیت کودکان در فضای مجازی، استفاده از برنامه کنترل والدین است. ویژگی‌های بسیار زیاد این برنامه‌های کنترل والدین می‌تواند به مدیریت زمان استفاده از دستگاه و مشاهده برنامه‌های در حال استفاده و زمان استفاده از برنامه‌ها، کنترل ساعات کار گوشی و آگاهی از موقعیت مکانی تلفن همراه فرزند، کنترل مرورگر اینترنت، مسدودسازی برنامه‌ها و وبسایتها کمک نماید.
یکی از نرم‌افزارهای بسیار مفید در زمینه کنترل والدین familysafe است. این برنامه مجموعه کاملی از ابزارها برای ایمن نگه داشتن کودکان در زمان استفاد از وسایل هوشمند است. familysafe به والدین این امکان را می‌دهد قوانین و برنامه‌های زمانی را تنظیم کنند، محتوای نامناسب را مسدود نمایند و دسترسی‌ها را تنظیم کنند.
راهکارهای عدم وابستگی به فضای مجازی
این امر که کودک در اینترنت امنیت داشته باشد و به آن اعتیاد پیدا نکند از مواردی است که هر والدی نگران آن است. در ادامه به برری برخی از راه‌های مفید برای جلوگیری از این امر می‌پردازیم.
کتاب خواندن
به عنوان والدین هرچه با کودک خود بیشتر همراهی کنید و در همه مراحل کنارش باشید، بیشتر به او نزدیک خواهید شد. برای ایجاد این حس نزدیکی سعی کنید در بازی‌ها و هنگام کتاب خواندن او را همراهی کنید. کتاب خواندن یکی از بهترین و موثرترین روش‌های ایجاد رابطه نزدیک با کودک است.
بازی با همسالان
به جای استفاده بیش از حد از گوشی همراه یا تبلت به او بیاموزید با کودکا هم سن خودش ارتباط ایجاد کند و با آنها وقت بگذراند. شاید این مهمترین امر در میان تمام گزینه های موجود باشد؛ زیرا به هیچ آموزش قبلی نیاز ندارد. این امر همچنین باعث افزایش مهارت‌های فردی و اجتماعی کودک نیز خواهد شد.
گوشی را حذف نکنید
این رویکرد در فضای مجازی نه‌تنها منطقی نیست، بلکه تقریباً غیرممکن است. والدین باید از استفاده‌ی صحیح فرزندانشان از تلفن همراه و رایانه استقبال کنند. این استفاده را با روش‌های درست و منطقی کاهش دهید اما هرگز استفاده از وسایل هوشمند کودک را حذف نکنید.
الگوی کودک باشید
درزمینه‌ی استفاده‌ی صحیح از فضای مجازی الگویی عملی برای فرزندانتان باشید. به این ترتیب، قطعاً راحت‌تر می‌توانید آنها را با خود همراه کنید.
شبکه های اجتماعی
سعی کنید به اندازه کافی در مورد شبکه‌های اجتماعی و آنچه که در آن ها اتفاق می‌افتد آگاهی داشته باشید. همیشه به روز باشید تا از کودکتان دور نمانید و بتوانید همراه و هم‌مسیر مناسبی برای او به حساب بیایید.
کلام آخر
در این مطلب با انواع روش‌های کنترل و نظارت بر رفتار آنلاین کودک آشنا شدیم. اما به یاد داشته باشید که بهترین روش و تاثیرگذارترین امر بر روی کودک ما برای جلوگیری از رفتارهای نامناسب در فضای مجازی، همراهی والدین و خانواده در کنار او است. کیفیت رابطه فرزند با والدینش و احساس امنیت داشتن در کنار آنها از مهمترین مسائل تربیتی بشمار می‌رود. پس در کنار فرزند خود باشید و به او امنیت را هدیه دهید. باید به خاطر داشته باشید که اینترنت و امنیت کودک دو مسائله جدانشدنی از یکدیگراند.
