از مهمترین و اساسیترین مشکلات در نظام آموزش و پرورش، استفاده نکردن از روشهای تدریس نوین در آموزش است. به همین دلیل سطح آموزش و تربیت کودکان از جایگاه خوب و مطلوبی برخوردار نیست. یکی از دلایلی که دانش آموزان علاقه زیادی به تحصیل نشان نمیدهند، عدم آشنایی معلمان با روشهای نوین تدریس است.
با پیشرفت روز افزون علم و تحقیقات گوناگون، روشهای تدریس نیز دچار تغییرات زیادی شدهاند. امروزه روشهای تدریس فعال و نوين شدهاند. این تغییرات نیاز زیادی به مشارکت دانش آموز و معلم و همراهی آنان با هم را میطلبد. روشهای تدریس نوین افزایش توانایی یادگیری را در فرآیند آموزش ایجاد میکنند.
10 عادت سالم زندگی برای آموزش به کودکان
مهمترین روشهای تدریس نوین در آموزش
روشهایی که در زیر ذکر شده اند، مهمترین و مؤثرترین انواع روشهای تدریس برای کودکان هستند. این روشها میتوانند بسیار متعدد و متنوع باشند. باید به یاد داشته باشید که روشهای آموزش جمعی نقش بسزایی در همراهی هرچه بیشتر دانش آموزان با محیط آموزشی و پویایی فضای تحصیل ایفا میکنند.
آشنایی و به کارگیری روشهای نوین تدریس ابتدایی هم به دانش آموزان و هم به آموزگاران کمک میکند بازخورد بهتری از فعالیتهای آموزشی خود بگیرند. در ادامه به بررسی برخی از این روشها میپردازیم.
چرا آموزش برای کودکان مهم و ضروری است؟
یادگیری و تدریس نوین از طریق همیاری
یادگیری به صورت گروهی و از طریق همیاری به یادگیری کودکان بسیار کمک خواهد نمود. این امر از طریق همیاری یک قالب یا چهارچوب آموزشی است که در آن گروههای دانش آموزی ناهمگن از سوی معلم شکل داده میشوند و به فعالیتهای علمی میپردازند. هدف نهایی از این امر همبستگی مثبت، مسئولیت فردی، تعامل چهره به چهره، رشد مهارتهای اجتماعی و پردازش گروهی است .
یکی از مهمترین مشخصات این نوع یادگیری وجود گروههای ناهمگن که دارای اطلاعات و تواناییهای مختلف، گوناگون و متنوع هستند، است. این تفاوت افراد باعث کارآمدشدن یادگیری در گروه میشود.
در این گروهها معلم دربارهی هدفهای مهم درس، انتظاراتی که از دانش آموزان دارد و مطالب اصلی درس صحبت میکند. پس از آن به دانش آموزان فرصت داده میشود که در یک زمان مشخص روی مطالب و یا فعالیتهایی که در اختیار آنها گذاشته شده در گروههای خود تمرین و کار کنند. و در آخر معلم کار گروهها را مورد ارزشیابی قرار میدهد.
یادگیری از طریق ایفای نقش
در این شیوه چند دانش آموز موضوعی را به صورت نمایشنامه اجرا میکنند .این شیوهی تدریس، نیاز به مهارتهای خاص بازیگری ندارد؛ بلکه معلم میتواند بنا به محتوای آموزشی، به ضرورت از آن استفاده کند.
از ویژ گیهای مهم شیوهی ایفای نقش این است که دانش آموزان با نمایش و بازیگران آن ارتباط عاطفی برقرار میکنند و با هیجان، مراحل نمایش را مشاهده میکنند. به همین دلیل دقت، تمرکز حواس و توجه به مطالب افزایش مییابد و یادگیری بهتر و موثرتر انجام میگیرد.
یادگیری با بحث گروهی
این روش یک شیوهی تدریس شاگرد محور است. میتوان گفت برای سطوح بالاتر از سطح پایه کاربرد دارد و برای شاگردان دورهی ابتدایی چندان مناسب نیست.
در این روش معلم در کنار میماند و اجازه میدهد تا دانش آموزان با هم صحبت کنند و فقط گاهی به سوالهای آنان پاسخ میدهند. اداره کردن کلاس گفت و شنود به نحوی که همهی دانش آموزان در گفت و گو شرکت کنند و دربارهی اطلاعاتی که رد و بدل میشود، علاقه نشان دهند کاری مشکل است.
روش یادگیری نوآفرینی در تدریس نوین
نوآفرینی یکی از الگوهای تدریس است که باعث پرورش ظرفیت هوش دانش آموزان و هدایت آنها به بیان خلاقانه افکارشان میگردد. هدف اساسی نوآفرینی شکستن سد قواعد مرسوم و ایجاد راههای جدید برای حل مسائل است. این روش به منظور کمک به افراد برای شکستن زمینههای ذهنی قبلی و پیداکردن راهی مناسب برای اندیشیدن با روشی جدید به موضوع است.
روش بارش مغزی
یکی از شناخته شده ترین شیوههای برگزاری جلسات هم فکری و مشاوره است که کاربرد جهانی دارد. این روش دارای مزایا و ویژگیهایی منحصر به فردی است. روش بارش مغزی وسیلهای برای یادآوری مفاهیم و اصول مورد نیاز برای حل مسئله است.
مهمترین قاعده ممنوع بودن انتقاد است. تمام اعضا باید پیشنهادات خود را به آخر جلسه موکول کنند. اظهار نظر آزاد و بی واسطه قاعدهی اصلی در این روش است. این امر به دلیل جرأت بخشیدن به شرکت کنندگان برای ارایه پیشنهادات مورد استفاده قرار میگیرد.
هر چه تعداد نظرات بیشتر باشد، احتمال وجود پیشنهادات مفید و کارسازتر در بین آنها بیشتر می شود. در این روش تأکید بر کمیت به عنوان عمل مهمی در نظر گرفته میشود. همچنین اعضا میتوانند علاوه بر ارایه پیشنهاد، نسبت به بهبود پیشنهاد خود اقدام کنند. آنها همچنین میتوانند پیشنهاد خود را با چند پیشنهاد دیگر تلفیق کرده و پیشنهاد بهتر و کاملتری را ایجاد نمایند.
نتیجهگیری
با پیشرفت دنیای مجازی، ضرورت استفاده از شیوههای نوین، جدید و کارا امروزه در هر زمینهای بسیار احساس میشود. یکی از مشکلات مهم و اساسی در نظام آموزش و پرورش خصوصا در کشور ما، به کار نگرفتن روشهای تدریس نوین در آموزش است. آشنایی با روشهای مختلف تدریس، میتواند زمینهای جهت برخورد متقابل و منطقی با دانش آموزان از یک مجرای ارتباطی صحیح مهیا کند، بطوری که همواره تفکر منطقی داشته باشند.