کودکان بیش از هر زمان دیگری در مقابل صفحه نمایش (تماشای تلویزیون، فیلم و استفاده از رایانه ) وقت می‌گذرانند. آنها زمان بیشتری را با این نوع رسانه‌ها صرف می کنند تا با کتاب یا بازی کردن با دیگران. امروزه خطر وسایل هوشمند در کمین تمامی کودکان است.
والدین نه تنها به فرزندان خود اجازه تماشا می‌دهند، بلکه اغلب این گونه سرگرمی‌ها را تشویق می کنند. تلویزیون و گوشی موبایل همیشه پرستار بچه هستند. بنابراین تعجبی ندارد که والدین گاهی اوقات بچه‌ها را مشغول کنند تا به کارهای خانه، صورتحساب‌ها یا ایمیل‌هایشان رسیدگی نمایند.
در مقاله چه سنی برای استفاده از تلفن هوشمند در کودکان مناسب است؟ و تلفن هوشمند چه تاثیری بر رشد کودک دارد؟ بیشتر در این مورد بخوانید.
خطر وسایل هوشمند برای کودکان نوپا چیست؟
کودکان زیر دو سال به طور متوسط روزانه تقریباً دو ساعت به تماشای تلویزیون یا استفاده از سایر وسایل هوشمند مانند بازی‌های رایانه‌ای و بازی‌های ویدئویی می‌پردازند. به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود که به کودکان بین 15 ماه تا دو سال به طور خودکار وقت استفاده از این وسایل داده شود. زیرا خطر وسایل هوشمند در این سن خیلی بیشتر از بقیه سنین خواهد بود. والدین باید فعالیت‌های تعاملی بیشتری مانند بازی و صحبت را در کودکان تشویق كنند تا مهارت‌های شنیداری و اجتماعی او را بهبود بخشند.
تحقیقات نشان می‌دهد، برای کودکان زیر 3 سال، فقط آنچه روی صفحه نمایش است مهم نیست، بلکه اصل ماجرا این است که صفحه روشن است. حتی اگر تلویزیون در اتاقی که کودک در آن بازی می‌کند روشن باشد، تأثیرات منفی آن خود را به زودی نشان خواهند داد.
به عنوان مثال، مطالعه‌ای نشان داد که وقتی برنامه تلویزیونی بزرگسالان در اتاقی که نوزادان یا کودکان نوپا بازی می‌کردند، پخش می‌شد، بچه‌ها با هیجان تا زمانی که تلویزیون خاموش بود بازی نمی‌کردند.
تلویزیون و وسایل هوشمند دیگر در پس زمینه بر نحوه تعامل کودک با والدین خود تأثیر می‌گذارد. وقتی تلویزیون روشن است والدین بیشتر حواسشان پرت می‌شود و کمتر با فرزندان و نیازهای آنها هماهنگ هستند و کیفیت تعامل کاهش پیدا می‌کند. هنگامی که والدین به کودکان توجه می‌کنند، کودکان نیز بیشتر درگیر بازی‌های هدفمند مستقل، بازی با کیفیت بالاتر و بازی‌های متمرکز هستند.
برنامه‌های تلویزیونی مخصوص کودکان خردسال
برنامه های تلویزیونی که برای نوزادان و کودکان نوپا طراحی شده‌اند، واقعاً به آنها در یادگیری کمک نمی کند. هرچه کودک زیر 3 سال شما بیشتر تلویزیون تماشا کند، احتمال دارد بعداً در خواندن و توجه مشکل داشته باشد. مطالعه‌ای در سال 2007 نشان داد که هرچه کودک 8 تا 16 ماهه بیشتر تلویزیون تماشا کن ، کلمات کمتری میداند.
کارشناسان معتقدند که چون نوزادان و کودکان نوپا متفاوت از کودکان بزرگتر و بزرگسالان یاد می‌گیرند، از آموزش مستقیم که بیشتر تکنیکی است و در برنامه های تلویزیونی آموزشی استفاده می‌شود، سود نمی‌برند.
زمان تماشای صفحه نمایش نه تنها با تاخیر زبان و لغات کوچکتر برای کودک ارتباط دارد، بلکه مطالعات نشان می‌دهد که هرچه نوزادان و کودکان نوپا بیشتر در معرض تلویزیون قرار بگیرند، احتمال کم تحرکی و چاقی آنها بیشتر است. همچنین امکان دارد در خواب دچار مشکل شوند. مطالعه‌ای که در سال 2009 منتشر شد که نشان داد که هرچه کودک 3 ساله بیشتر در معرض تلویزیون قرار بگیرد، احتمال اینکه او تهاجمی عمل کند بیشتر است.
تحقیقات نشان می‌دهد که با هر ساعت تلویزیون و یا استفاده از وسایل هوشمند، کودکان 167 کالری اضافی مصرف می‌کنند. دلایل متعددی وجود دارد که چرا کودکانی که زمان زیادی را صرف تماشای تلویزیون می‌کنند، اضافه وزن پیدا می‌کنند. یکی از این دلایل می‌توانند امری همچون تعداد تبلیغات غذایی بالا که هنگام تماشای آنها پخش می‌شود باشد. این امر می‌تواند اشتهای کودکان را افزایش دهد.
کودکان و نوجوانان سن مدرسه چگونه تحت تاثیر قرار می‌گیرند؟
با افزایش استفاده از رسانه‌ها، صفحه نمایش‌ها نه تنها در هر خانه، بلکه در هر جیب وجود دارند. در 10 سال گذشته، مدت زمانی که نوجوانان از وسایل هوشمند استفاده می‌کنند 2 و نیم ساعت افزایش یافته است. نوجوانان به طور متوسط 8 تا 9 ساعت در روز برای تلفن‌های خود از جمله پخش ویدئوها، ارسال پیام کوتاه و در شبکه‌های اجتماعی صرف می‌کنند.
بچه‌هایی که زمان زیادی را صرف استفاده از رسانه‌ها می‌کنند، نمرات پایین تری می‌گیرند. یک مطالعه به کودکان 12 تا 14 ساله اجازه داد تا برای مدت طولانی بازی‌های رایانه‌ای انجام دهند یا تلویزیون تماشا کنند. مشخص شد که هر دو نوع این سرگرمی‌ها بر خواب تأثیر می‌گذارد و بازی‌های رایانه ای نیز بر عملکرد کودکان در آزمون‌هایی که نیاز به حافظه داشته است، تأثیر می‌گذارد.
فن‌آوری‌های جدید مانند آی‌پد یا تلفن‌های هوشمند باعث می‌شود، بچه‌ها شب‌ها در خواب بیدار بمانند. این دستگاه‌ها عادات خواب آنها را مختل کرده و محیطی ناسالم را برای پیشرفت ایجاد می‌کنند. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که کودکان و نوجوانانی که تلویزیون زیادی تماشا می‌کنند بیشتر در معرض مشکلات بهداشتی و رفتاری از جمله نوشیدن و مصرف مواد مخدر هستند.
محدودیت استفاده برای جلوگیری از خطر وسایل هوشمند
- کودکان نوپا و کودکان پیش دبستانی خود را درگیر کارهای خانه کنید و اجازه دهید این یک فرصت یادگیری باشد. می‌توانید جاروهای کوچکی برای آنها تهیه کنید تا بتوانند قسمتی از اتاق را جارو کنند در حالی که شما قسمت دیگر را جارو می کنید.
- در زمان خوردن شام با هم باشید و از فرزند خود در مورد روز خود بپرسید. اگر کودک بسیار خردسال است، می‌توانید تمام کارهایی که در آن روز انجام داده را به او یادآوری کنید.
- وقتی می‌خواهید یک برنامه بزرگسالان را تماشا کنید، آن را ضبط کرده و بعد از اینکه فرزندتان به خواب رفت، تماشا کنید.
- اگر فرزند شما قصد تماشای چیزی را دارد، با او به تماشا بنشینید و در مورد آنچه تماشا می‌کنید نظر دهید. از این طریق می‌توانید مشاهده غیر فعال تلویزیون را فعال کنید.
- اسباب بازی‌های ساده و وسایل خانه را که اتوماتیک نیستند به کودک خردسال خود بدهید. بدانید که هرچه اسباب بازی بیشتر کار کند، کودک شما کمتر کار می کند.
حرف آخر
به عنوان نکته آخر باید بیان نمود که اگر در مورد استفاده‌ی بیش از حد کودک خود از وسایل هوشمند نگران هستید، می‌توانید از نرم افزارهای کنترل و نظارت کودک استفاده نمایید. FamilySafe یکی از قدرتمندترین و بهترین نرم افزارها در این زمینه است. شما با FamilySafe می‌توانید به راحتی از کودک خود در برابر دنیای مدرن حفاظت نمایید.
