درک نیازهای قبل از خواب کودک، اولین قدم برای تأمین خواب بهتر برای وی است. والدین می‌توانند از طریق مختلفی به فرزند خود کمک نمایند تا خوابی سالم را برای رشد صحیح به دست آورد. اما چرا خواب برای کودکان مهم است؟ کارشناسان بیان می‌کنند که خواب نقش مهمی در رشد ذهن دارد. خواب صحیح و سالم تأثیر مستقیم بر شادی، توجه، عملکرد شناختی، تاب آوری، یادگیری و حافظه می‌گذارد. علاوه بر این خواب تأثیرات مهمی بر رشد کودک دارد.
کودکی که دچار کم خوابی است، در آینده می‌تواند دچار اختلال بیش فعالی شود. در مقاله بیش فعالی در کودکان و راه‌های افزایش تمرکز بیشتر بخوانید. خواب آلودگی می‌تواند بر توانایی توجه تأثیر بگذارد و عملکرد ضعیف کودک را در مدرسه به دنبال داشته باشد. کیفیت خواب ضعیف در اوایل کودکی با مشکلات سیستم ایمنی، اضطراب و افسردگی مرتبط است.
علاوه بر این امکان دارد خواب ضعیف در دوران کودکی با خطرات قلبی و عروقی به شکل چاقی، دیابت و فشار خون بالا همراه باشد. همچنین در نوجوانان خواب ناکافی می‌تواند تأثیرات طولانی مدت بر عملکرد تحصیلی و سلامت روانی وی داشته باشد.
بی خوابی در کودکان
بی خوابی به معنای ناتوانی در خوابیدن هنگام شب است. این امر منجر به خواب تازه و غیر ترمیمی می‌شود. اغلب این مشکل به مرور زمان حل می‌شود. اما اگر کودک بیش ازحد دچار این مشکل می‌شود، ممکن است به بیماری یا اختلال دیگری دچار شده است.
علل بی خوابی در کودکان
- برای بسیاری از کودکان مشکل به خواب رفتن، ناشی از عادات روزانه یا نحوه گذراندن وقت درست قبل از خواب است. مانند استفاده بیش از حد گوشی هوشمند که قبل از خواب کودک را دچار بیخوابی خواهد نمود. والدین برای جلوگیری از این امر باید راه‌کارهایی مانند استفاده از وسایل نظارتی را در پیش گیرند. FamilySafe کمک می‌کند تا با نظارت و کنترل گوشی توسط والدین چنین مشکلاتی برای کودک ایجاد نشود.
- کودکان نیز استرس و فشار را تجربه می‌کنند. این موارد اغلب به دلیل مسائل موجود در مدرسه یا خانه ایجاد می‌شود. والدین باید تلاش کنند تا بهترین محیط را برای رشد کودک فراهم آورند.
- بسیاری از نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا حاوی کافئین هستند. این امر می‌تواند کودکان را در شب بیدار نگاه دارد. سعی کنید مصرف این مواد را به زمان ناهار محدود کنید.
- برخی از داروها مانند داروهای مورد استفاده برای درمان اختلال نقص توجه و بیش فعالی ADHD و داروهای ضد افسردگی، نیز می‌توانند باعث بیخوابی در کودکان شوند.
- سایر مشکلات پزشکی می‌تواند ایجاد اختلال خواب کند. به روز نگاه داشتن کودک در معاینات بهداشتی می‌تواند به شناسایی مشکل در بی‌خواب او کمک کند.
شش نکته ضروری برای خواب کودک
1- کارها و عادت‌های روزانه بر خواب تأثیر می گذارند. والدین می‌توانند با انجام یک سری قانون اولیه کودک را برای خوابی راحت آماده سازند. یک برنامه برای استراحت و بازی در طول روز تنظیم کنید. این امر به کودک کمک خواهد نمود که طبق آن رفتار نموده و از خواب و فعالیت کم و یا بیش از حد برای او جلوگیری می‌شود.
2- ایجاد اتاق خواب راحتی و امن، و به ویژه تشکی که کودک در آن احساس راحتی نماید می‌تواند بهترین راه حل برای خواب آسوده‌ی کودک باشد. استفاده از پرده‌های تیره برای جلوگیری از ورود نور به اتاق نیز می‌تواند عاملی اثرگذار در کیفیت خواب کودک باشد. والدین حتما باید سعی نمایند در این منطقه امن هیچ وسیله هوشمندی نباشد که حواس کودک به آن پرت شود.
3- رژیم غذایی سالم نیز برای کودک یکی از مهمترین نکات در داشتن خوابی راحت برای کودک بشمار میرود. اجتناب از خوردن کافئین، وعده های غذایی بزرگ و غذاهای شیرین قبل از خواب می‌تواند به خواب کودک کمک نماید.
4- والدین اولین و مهمترین الگو برای فرزند خود هستند. تمام شب بیدار ماندن و به انجام کارهای خود پرداختن در واقع پیام درستی نیست. والدین با اولویت قرار دادن خواب برای خود به فرزندان نشان می‌دهند که این بخشی از زندگی سالم است.
5- اگر کودک از رفتن به رختخواب احساس ترس می کند، باید روحیه او را بالا برد و با هر بار شجاع بودنش باید او را تحسین نمود و پاداش داد. اجتناب از نمایش‌های تلویزیونی ترسناک، فیلم‌ها و بازی‌های رایانه‌ای نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
6- کودک خود را تشویق کنید تا حد امکان از نور طبیعی در طول روز، به ویژه در صبح برخوردار شود. نور روشن ملاتونین را سرکوب می کند. این به کودک شما کمک می کند در طول روز بیدار و هوشیار باشد.
زمان مفید برای خواب کودک
باید این امر را قبول نمود که نیازهای خواب از فردی به فرد دیگر متفاوت است. دستورالعمل‌های علمی وجود دارد که کمک می‌کند تا والدین بیاموزند کودک برای رشد، یادگیری و بازی به چه میزان خواب نیاز دارد.
آکادمی پزشکان خواب آمریکا دستورالعمل‌های مفیدی در مورد میزان خواب کودکان در مراحل مختلف رشد ارائه می‌دهد. این میزان خواب بسته به سن متفاوت است. آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند:
نوزادان زیر 1 سال: 12-16 ساعت
کودکان 1-2 ساله: 11-14 ساعت
کودکان 3-5 سال: 10-13 ساعت
کودکان 6-12 سال: 9-12 ساعت
نوجوانان 13-18 ساله: 8-10 ساعت
