امروزه استفاده از هندزفری برای کودکان خیلی رایج تر از قبل شده است. کودکان در طول روز بازی موبایل انجام می دهند، به موزیک مورد علاقه شان گوش می دهند، درس های آنلاینشان را با موبایل پیش می برند و گاها به دیدن فیلم با گوشی می پردازند. تحقیقات نشان می دهد که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض صداهای بلند، منجر به کاهش شنوایی می شود.
در این مقاله در رابطه با معایب استفاده زیاد از هندزفری توضیح می دهیم و راهکارهایی که والدین باید در این زمینه به کار بگیرند را بررسی می کنیم.
استفاده از هندزفری برای کودکان خطرناک است؟
هر چقدر سن افراد پایین تر باشد، کانال های گوش کوچکتر هستند؛ این باعث می شود که میزان صدا در گوش کودک، بلندتر از گوش افراد بزرگسال شنیده شود. برای توصیف شدت صدا از واحد دسیبل استفاده می شود. شدت 70 دسیبل شدت قابل قبولی است که باعث صدمه به شنوایی نمی شود. 70 دسیبل به طور تقریبی شدت صدایی است که افراد هنگام مکالمه عادی به کار می برند. دقت کنید که 85 دسیبل، سطح آسیب دیدگی شنوایی است. اما بسیاری از افراد در طول روز در معرض این شدت صدا قرار می گیرند. برای مثال در حالت عادی میزان صدای تولیدی در مترو 90 دسیبل است که آسیب زیادی به گوش وارد می کند.
به گفته کارشناسان اغلب سازندگان هندزفری ها و هدفون ها از دسیبل استاندارد و تعریف شده جلوتر رفته و اصول علمی را برای ساخت تجهیزات خود به کار نمی گیرند. همین موضوع باعث بروز کم شنوایی خفیف در عده زیادی از افراد زیر 70 سال شده است. کم شنوایی ناشی از سر و صدا ناشنوایی خفیف نامیده می شود. NIHL (ناشنوایی جزئی) زمانی اتفاق می افتد که موهای گوش داخلی (حلزون گوش)، در اثر صدای بلند آسیب ببینند. با بروز این اتفاق، ممکن است صداهایی با فرکانس بالاتر دیگر توسط گوش آسیب دیده به خوبی شنیده نشوند. وزوز گوش (زنگ زدن گوش ها) نیز معمولاً پس از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدای بلند ایجاد می شود.
میزان صدا، مدت گوش دادن به صدا و اندازه مجرای گوش تعیین کننده آسیب یا عدم آسیب در استفاده از هندزفری و هدفون می باشد. اگر کودکان از هندزفری با شدت صدای 70-75 دسیبل استفاده کنند و به گوششان مدتی استراحت بدهند، استفاده از هندزفری مشکلی ایجاد نمی کند. اما مشکل اصلی این است که معمولا افراد از هندزفری با صدای خیلی بلند و آسیب زننده استفاده می کنند.
عوارض و مضرات هدفون چیست؟
تاثیر صداها بر سلامت گوش انسان به عواملی همچون شدت صدا، نوع صدا، میزان نزدیکی به منبع، مداومت در پخش صدا، موقعیت و حساسیت فرد در مقابل صوت بستگی دارد. بنابراین شدت اصوات تنها یکی از پارامترهای مهم در اندازه گیری و تعیین میزان آسیب به سیستم شنوایی انسان محسوب می شود. اما باید گفت که شدت صدا موثرترین عامل در آسیب به گوش در اثر گوش دادن به اصوات بلند می باشد. گوش کردن اصوات از طریق هندزفری ها و هدفون می تواند به شنوایی افراد صدمه بزند.
بررسی های انجام شده، نشان می دهد که استفاده مداوم و نامناسب از هندزفری باعث بروز مشکلات زیر در کودکان می شود:
مشکلات شنوایی
زمانی که از هدفون استفاده می کنید، صدا مستقیما در گوشتان می رود و درجه صدای بیش از 90 دسیبل می تواند منجر به مشکلات شنیداری و یا از دادن شنوایی شود. برای جلوگیری از این مساله زمان استفاده از هندزفری در کودکان را کم کنید. همچنین صدای هندزفری را از 50-60% بیش تر نکنید.
عفونت گوش در اثر استفاده از هندزفری آلوده برای کودکان
استفاده از هندزفری اشتراکی شدیدا خطرناک است چرا که باکتری های گوش می توانند به راحتی توسط هندزفری شما منتقل شوند. به هیچ وجه از هندزفری اشتراکی استفاده نکنید. همچنین از قرار دادن هندزفری در محیط آلوده از جمله میز و روی کیف اجتناب کنید.
عدم عبور هوا
برای اینکه موسیقی را به بهترین نحو ممکن بشنویم، شرکت های سازنده هدفون و هندزفری، دستگاه های خود را طوری می سازند که باید آن را مستقیما در داخل کانال گوش فروکنیم. عدم عبور هوا در این شرایط، باعث عفونت گوش می شود. در بیش تر موارد، در گوش افرادی که مدام از هدفون استفاده می کنند موم بیش تری تولید می شود که می تواند منجر به عفونت گوش و مشکلات شنوایی شود.
بی حس شدن گوش
مطالعات اخیر نشان داده است افرادی که ساعات زیادی در روز از هدفون استفاده می کنند و به موسیقی با صدای بلند گوش می دهند، دچار بی حسی گوش می شوند. در این حالت، قدرت شنوایی انسان برای مدتی از بین می رود و پس از مدتی به حالت طبیعی باز می گردد. بی حسی گوش خطرناک است و می تواند منجر به ناشنوایی دائمی در انسان شود.
گوش درد در اثر استفاده از هندزفری برای کودکان
افرادی که از هدفون استفاده می کنند اغلب دچار گوش درد می شوند که ممکن است به صورت وزوزی عجیب در داخل گوش و یا دردی شدید در گوش تجربه شود. حتی برخی اوقات این افراد نیمه شب با گوش درد زیادی از خواب بیدار می شوند.
بروز بیماری
قرار گرفتن منظم در معرض سر و صدای بلند علاوه بر کم شنوایی می تواند باعث بروز بیماری در افراد شود. فشار خون بالا، نوسانات هورمونی، افزایش ضربان قلب و بیماری های قلب و عروق از عوارض استفاده بیش از حد از هندزفری می باشند. سایر عوارض می تواند شامل عدم توانایی در تمرکز، مشکلات مربوط به خواب، سردرد و زایمان زودهنگام باشد.
صدای بلند می تواند بر رفتار کودک تأثیر بگذارد و باعث پرخاشگری در کودکان شود. همچنین شواهد رو به افزایشی وجود دارد که نشان می دهد ارتباط مهمی بین قرار گرفتن طولانی مدت در معرض سر و صدای بلند و افزایش علائم بیش فعالی وجود دارد.
علائم کم شنوایی در کودکان
علائم و نشانه های کم شنوایی می تواند در هر کودک متفاوت باشد. اما به طور کلی کودکی که صداها را کم تر می شوند سعی دارد اصوات را همیشه با صدای بلندتری گوش کند. بلند کردن صدای تلویزیون هنگام دیدن برنامه و بلند کردن صدای گوشی هنگام صحبت کردن با تلفن، از جمله این موارد است.
گاهی اوقات فرزندتان مشغول کاری است و شما با او صحبت می کنید، با صدای معمولی فرزندتان متوجه صحبت شما نمی شود. یا اینکه متوجه مکالمه شما می شود اما حرف شما را کامل نمی فهمد و از شما تقاضا می کند تا صحبتتان را تکرار کنید.
احساس وز وز در گوش یکی از مهم ترین علائم کم شنوایی در کودکان است. در هر صورت اگر هر یک از موارد فوق را به طور مکرر مشاهده کردید بهتر است به کلینیک شنوایی مراجعه کنید و آزمایشات مربوطه را انجام دهید.
توصیه های لازم برای محافظت از گوش کودکان
همانطور که برای جلوگیری از آسیب های چشمی باید فاصله مناسب چشم از گوشی را رعایت کنیم، برای جلوگیری از ضعف شنوایی و آسیب های مربوط به قرار گرفتن در معرض صدای بلند، باید نکاتی را در نظر بگیریم. شاید فرزند شما مضرات استفاده از هندزفری برای کودکان را جدی نگیرد، این شما هستید که به عنوان والد، باید به او تذکر دهید و از او بخواهید نکات مراقبتی را رعایت کند.
در استفاده کودکان از هندزفری و قرار گرفتن در فضای پر سر و صدا نکات زیر را در نظر بگیرید:
- از سر و صداهای موجود در محیط معمول زندگی خود آگاه باشید. سعی کنید تا حد امکان آلودگی های صوتی محل زندگی تان را کاهش دهید و از قرار گرفتن مداوم در محیط های پر سر و صدا اجتناب کنید.
- در رابطه با تاثیر صدای بلند هندزفری بر گوش به فرزندتان به او توضیح دهید و از او بخواهید که صدای هندزفری را بیش تر از 50 درصد نگذارد. از فرزندتان بخواهید که در اماکن شلوغ از هندزفری استفاده نکند تا مجبور نباشد برای شنیدن، صدا را زیاد کند.
- در سنین زیر 5 سال به فرزندتان اجازه استفاده از هندزفری را ندهید.
- هدفون های کاهنده صدا گزینه مناسبی برای کودکان هستند. این هدفون ها صدای زمینه را كاهش می دهند و با استفاده از آن ها شنیدن موسیقی با صدای كمتر راحت تر می شود.
- اسباب بازی های پر سرو صدای كودكان خطرآفرین هستند. از این جهت اسباب بازی هایی برای فرزندتان تهیه کنید که بی سرو صدا باشند. یا اینکه صدایشان قابل تنظیم باشد.
- از حضور در موقعیت های پر سر و صدا که برای گفتگو مجبور به فریاد زدن هستید، جلوگیری کنید. اگر نیاز است که خودتان یا فرزندانتان در چنین محیط هایی باشید، از محافظ شنوایی یا هدفون کاهش دهنده سر و صدا استفاده کنید.
- فرزندتان را تشویق کنید که بیش تر از یک ساعت از هدفون یا هندزفری استفاده نکند. یا اینکه هر یک ساعت یک بار هدفون را بردارد و به گیرنده های حسی گوش داخلی اش استراحت بدهد.
