عوارض و مضرات استفاده زیاد از گوشی های تلفن همراه

تلفن های هوشمند امروزه به یکی از جدایی ناپذیرترین قسمت های زندگی ما تبدیل شده اند. نرم افزارهای مختلف در زمینه های کاری، تحصیلی، مالی و حتی سرگرمی نیازهای مهم و مختلف ما را با استفاده از تکنولوژی پاسخ می دهند؛ تا جایی که امروزه  کمتر کسی را می توان پیدا کرد که از تلفن هوشمند استفاده نکند. استفاده از گوشی های هوشمند سطح کیفی زندگی ما را بالاتر برده است اما عوارض استفاده از گوشی کم از فواید آن نیست.

امروزه بسیاری از جوانان، نوجوانان و حتی کودکان را می بینیم که در طول روز بیش تر وقت مفیدشان را صرف برنامه های شبکه مجازی یا بازی های موبایلی می کنند؛ فارغ از اینکه این روزها مهم ترین زمان رشد و تلاش کردن برای هدف هایشان است. علاوه بر این استفاده از گوشی تاثیرات منفی بر روح و روان و سلامت جسمانی ما دارد.

در یک دسته بندی کلی عوارض استفاده از گوشی در سه دسته قرار می گیرند:

1. آسیب های جسمی
2. آسیب های روحی و روانی
3. هدر دادن زمان مفید

در این مقاله می خواهیم ابعاد مختلف عوارض استفاده از گوشی را بررسی کنیم. اگر شما هم جزو آن دسته افرادی هستید، که وابستگی عمیقی به گوشی تان دارید و قبل از خواب و بعد از بیدار شدن سریعا گوشی تان را بررسی می کنید، در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.

عوارض جسمی استفاده از گوشی

یکی از مهم ترین عوارض استفاده از گوشی، از دست دادن سلامت جسمانی مان است. استفاده از گوشی به یکباره ما را مریض نمی کند و سلامتی مان را نمی گیرد؛ برای همین هم نسبت به این آسیب ها خیلی حساس نیستیم. در ادامه مهم ترین عوارض جسمی استفاده از گوشی را بررسی می کنیم.

خستگی و خشکی چشم

به طور کلی نگاه کردن به صفحه موبایل نمی تواند منجر به آسیب های چشمی دائمی شود؛ اما تمرکز شدید روی اشیا، تصاویر یا متن های ریز گوشی باعث می شود که کمتر از حالت عادی پلک بزنیم و این موضوع باعث خشکی چشم می شود.

علاوه بر این، با تمرکز بر روی صفحه و استفاده بیش از حد از ماهیچه های چشم، دچار سردرد می شویم. بنابراین بهتر است هر چند ثانیه یک بار نگاهتان را از صفحه گوشی بردارید و به اطراف نگاه کنید. رعایت فاصله مناسب گوشی از چشم یکی دیگر از مسائلی است که باید به آن توجه کنید.

آسیب به ستون فقرات و ساختمان عضلانی بدن

معمولا افرادی که از موبایل و تبلت های هوشمند استفاده می کنند، دستگاه را در وضعیت استانداردی مقابل چشمانشان قرار نمی دهند و برای استفاده، گردنشان را به سمت صفحه دستگاه خم می کنند.

تحقیقات نشان می دهد که تنها 15 درجه خم کردن سر هنگام پیام دادن، مساوی با این است که، 27 پوند بار بر روی گردن قرار داده ایم. خیلی از افراد هر روز این وضعیت را تجربه می کنند و این باعث خمیدگی وحشتناک و گاهی غیر قابل بازگشت ستون فقرات می شود.

خم کردن بیش از حد گردن باعث بروز پدیده ای با نام گردن پیامکی شده است. این سندروم شامل گردن درد و درد شانه ای است که زمان نگه داشتن سر و گردن رو به جلو به وجود می آید. نوشتن زیاد همچنین مشکلاتی برای مچ دست، انگشتان دست و حتی ساعد به وجود می آورد.

ابتلا به بیماری های خطرناک

از ضررهای استفاده از گوشی موبایل، کمبود ملاتونین در بدن است، که باعث اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و آسیب سلولی می شود. نور آبی که از تلفن هوشمند ساطع می شود، ملاتونین بدن را سرکوب می کند. تکرار قرارگیری در مقابل نور آبی در طولانی مدت به خصوص در هنگام شب، افزایش مشکلات جدی مثل ابتلا به سرطان سینه، کولورکتال و پروستات را افزایش می دهد.

تاثیر امواج موبایل بر روی مغز ما، از دیگر ضررهای استفاده از گوشی موبایل است که اتفاق افتادن آن تدریجی، اما حتمی می باشد.

موبایل ها و دستگاه های هوشمند دیگر، امواج رادیویی به اطرافشان ساطع می کنند و بافت بدن در صورت نزدیک بودن به امواج، این انرژی را جذب می کند. امواج ساطع شده از گوشی با میدان وابسته به نیروی مغناطیسی در بدن ما تداخل دارند و سلول ها، بافت و اندام بدن ما را از بین می برند. بدن با ساختن استحکاماتی با این پرتوها مقابله می کند و در نتیجه غشای سلولی ضخیم تر می شود. در ادامه مواد غذایی موجود در رگ های خونی قادر نیستند که به اندام ها برسند. آسیب به حس گر پروتئین روی دیواره سلولی، می تواند باعث سوء عمل DNA شود.

تاثیر امواج موبایل بر جنین هنوز به طور کامل ثابت نشده است؛ اما جهت جلوگیری از آسیب های احتمالی امواج الکترومغناطیسی بر روی جنین، توصیه می شود که بانوان باردار در دوران بارداری و به خصوص در سه ماهه اول استفاده از گوشی و اینترنت را به حداقل برسانند.

عدم تناسب اندام

معمولا افرادی که در طول روز، بیش از حد مجاز از موبایل استفاده می کنند، فعالیت و تحرک کم تری دارند؛ همین عامل باعث افزایش وزن عده زیادی می شود. اگر این موضوع با افزایش وعده های غذایی یا خوردن غذاهای چرب و ناسالم همراه باشد، درصد ابتلا به چاقی را به میزان زیادی افزایش می دهد.

البته مشکلات جسمانی کار با گوشی تنها به چاقی ختم نمی شود. ثابت ماندن و عدم تحرک و نشستن زیاد، خشکی گردن، سلولیت، ضعیف شدن عضلات، واریس و بیماری های دیگر را به همراه دارد.

حوادث خطرناک از عوارض استفاده از گوشی حین رانندگی

یکی از عادت های مخرب برخی رانندگان این است که حین رانندگی به تماس و پیام های گوشی شان پاسخ می دهند. حتی دیده می شود که برخی پشت فرمان شبکه های اجتماعی را نیز چک می کنند. متاسفانه این افراد نه تنها با زندگی خود، بلکه با جان افراد دیگر نیز بازی می کنند.

به عقیده متخصصان زمانی که با تلفن صحبت می کنید، تمرکزتان حداقل به میزان 37 درصد کمتر می شود. امروزه کار کردن با موبایل به یکی از شایع ترین دلایل تصادفات جاده ای و درون شهری تبدیل شده است.

عوارض روحی و روانی استفاده از گوشی

می توان گفت که هزینه عوارض روحی و روانی استفاده از گوشی، بسیار بیش تر از عوارض جسمی آن است. در ادامه، دیگر عوارض استفاده از گوشی (تاثیرات روانی) را بررسی می کنیم.

بروز احساسات منفی

فضای مجازی به محیطی تبدیل شده است که در آن، بسیاری از افراد بدون در نظر گرفتن فاکتورِهای اخلاقی، نظراتشان را درباره دیگران بیان می کنند. از طرفی، دیدن سبک زندگی لوکس دیگران باعث می شود که احساسات مخرب در بین مخاطبین شبکه های اجتماعی بیش تر شود؛ چرا که اغلب شرایط زندگی خود را با سلبریتی ها یا افراد ثروتمند مقایسه می کنند.

احساساتی مثل استرس، پرخاشگری، گوشه گیر شدن، کاهش اعتماد به نفس، افسردگی و… از جمله احساساتی هستند که کاربران شبکه های اجتماعی نوین آن ها را تجربه می کنند.

یکی از مهم ترین عوارض استفاده از گوشی و اینترنت ایجاد احساس تنهایی در افراد می باشد. انسان برای ارتباط آفریده شده است و ذاتا موجود اجتماعی است. هنگامی که فرد ارتباطات خود را کاهش می دهد، ناخودآگاه به سمت انزوا و تنهایی می رود؛ این امر باعث افزایش بیماری های روحی و روانی می شود. استفاده زیاد از تلفن همراه ، رفتارهایی مثل میل به تنها ماندن با گوشی، گوشه گیری، عدم ملاقات با اعضای خانواده، دوستان، اقوام و در نتیجه افسردگی را به همراه دارد.

اعتیاد به اینترنت یکی از مشکلات شایع بین نوجوانان و حتی کودکان است. والدین باید به دنبال روش های کنترل نوجوان در اینترنت باشند تا کودک یا نوجوان، با آموزش صحیح از آسیب های فضای مجازی و اینترنت دور بماند.

دنبال کردن اخبار جعلی

شبکه های اجتماعی به فضایی برای نشر اخبار روزانه تبدیل شده اند. در این فضا از خبرهای مربوط به زندگی شخصی افراد معروف گرفته تا اخبار سیاسی و اجتماعی، در پست ها و استوری ها نشر پیدا می کنند. خیلی از خبرهای منفی روی روحیه مردم تاثیر بد می گذارند، اما مهم تر آنکه صحت و سقم اخبار چندان تائید شده نیست.

بسیاری از شایعات خبری بدون هیچ منبع موثقی منتشر می شوند و در کمتر از چند ساعت در تمام فضای مجازی بازنشر می شوند.

دسترسی به محتوای نامناسب

امروزه اینترنت در دسترس همه است و تقریبا هیچ فیلتر استانداردی بر روی محتوا وجود ندارد. دسترسی به سایت های غیر اخلاقی، تاثیر شبکه های اجتماعی بر روان نوجوانان، عدم توجه به رده سنی بازی و فیلم، همگی از خطرات آزاد بودن اینترنت برای کودکان و نوجوانان است. از طرف دیگر آزارگران سایبری همیشه در کمین مردم هستند. این افراد با هدف قرار دادن قشر خاصی مثل نوجوانان، به سوء استفاده و باج گیری از آن ها می پردازند. متاسفانه اغلب قربانیان، این موضوع را هیچ وقت با کسی در میان نمی گذارند و بار روانی این مسائل را به تنهایی بر دوش می کشند.

این مسائل از مهم ترین عوارض استفاده از گوشی برای کودکان و نوجوانان محسوب می شوند که تاثیرات منفی روانی آن ها، به راحتی قابل حل نیست. در این زمینه توصیه ما این است که با ایجاد رابطه ای دوستانه با فرزندتان، به او حس امنیت و راحتی بدهید. در کنار آموزش های لازم، از فرزندتان بخواهید مشکلاتی که در فضای مجازی برایش به وجود می آید را حتما با شما در میان بگذارد.

اختلال در خواب

بسیاری از افراد عادت دارند که گوشی شان را با خود به رختخواب برده و قبل از خواب آن را چک کنند. نور ناشی از تلفن های هوشمند باعث می شود که ترشح ملاتونین (هورمون طبیعی خواب) در بدن دچار اختلال شود. در نتیجه به سختی به خواب می رویم و زمانی که از خواب بیدار می شویم، همچنان خستگی را در بدنمان حس می کنیم.

برخی از افراد بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب، گوشی شان را چک می کنند. استفاده از گوشی در رختخواب، باعث از بین رفتن نظم در بدن و فعالیت های ما می شود.

هدر دادن سرمایه

بیش ترین کاربرد گوشی های هوشمند، دسترسی به اینترنت از روش های مختلف است. شبکه های اجتماعی، سریال ها، بازی های آنلاین و… همگی حجم اینترنت زیادی مصرف می کنند و همه این ها، هزینه اینترنت ماهانه کاربران را بالا می برد.

از طرفی همراهی با تکنولوژی نوعی حس نیاز کاذب در افراد ایجاد می کند. تجمل گرایی در خرید گوشی و داشتن به روزترین مدل گوشی بازار، برای برخی از افراد به یک خصیصه رفتاری منفی تبدیل شده است. این قبیل کارها موجب هدر رفتن سرمایه و بار اضافی مالی برای افراد می شود و می توان از آن به عنوان ضررهای استفاده از گوشی موبایل نام برد.

اتلاف وقت از عوارض استفاده از گوشی

بسیاری از افراد به خصوص دانش آموزان و دانشجویان تمایل زیادی به دیدن فیلم، گوش کردن آهنگ، فعالیت در شبکه های اجتماعی و بازی کردن با گوشی همراه در اوقات فراغت دارند. این موضوع در ذات خود مشکلی ندارد؛ اما وقتی تعادل بین رسیدگی به برنامه های مهم (مثل درس خواندن، ورزش کردن، گذراندن وقت با اعضای خانواده) و اوقات فراغت به هم می ریزد کار کمی پیچیده تر می شود.

امروزه اعتیاد به بازی های موبایل و اینترنت به قدری زیاد شده است که کار عده زیادی به مداخلات درمانی رسیده است. آزمون کنکور یکی از مراحل تاثیرگذار در زندگی کاری و آینده افراد است؛ اما خیلی از نوجوانان این فرصت را به دلیل مشغله های غلط و عادت به گوشی از دست می دهند.

روابط افراد در خانواده به خصوص رابطه زوجین، امروزه تحت تاثیر اعتیاد به گوشی قرار گرفته است. بهترین راه حل برای این مشکلات این است که برای کار با گوشی محدودیت قائل باشید. برای این منظور می توانید از اپلیکیشن محدود کننده گوشی استفاده کنید. این برنامه ها ابزاری هستند که برای استفاده از نرم افزارها، محدودیت زمانی می گذارند و نمی توانید بیش تر از زمان تعیین شده، با هر نرم افزار در طول روز کار کنید.

چگونه عوارض استفاده از گوشی را به حداقل برسانیم؟

کنار گذاشتن گوشی های هوشمند، با توجه به نیازهای اساسی ما در زندگی امروزی ممکن نیست. اما با کم کردن میزان استفاده از گوشی و استفاده هوشمندانه از آن، می توانیم عوارض استفاده از گوشی را به حداقل برسانیم.

• برای کاهش اثر امواج رادیویی گوشی، هنگام تماس تلفنی از هندزفری یا هدفون سیمی استفاده کنید.
• مکالمات تان را تا حد امکان کوتاه کنید.
• هرگز هنگام خواب گوشی را همراه خود به رختخواب نبرید. اگر از گوشی برای آلارم صبحگاهی استفاده می کنید، آن را روی حالت پرواز (Flight) قرار دهید.
• زمان هایی که گوشی آنتن دهی خوبی ندارید از آن استفاده نکنید.
• برای کنترل زمان استفاده تان از گوشی از اپلیکیشن محدود کننده گوشی استفاده کنید.
• از تجهیزات بلوتوث کمتر استفاده کنید.
• تا حد امکان به جای قرار دادن تلفن همراه بر روی گوش، از بلندگوی گوشی استفاده کنید.
• دوستان تان را حضوری ملاقات کنید و صحبت های مهم را با ملاقات حضوری انجام دهید.
• با خانواده صمیمی تر باشید و وقت بیش تری را با آن ها سپری کنید.
• به وضعیت بدن هنگام کار کردن با گوشی دقت کنید.

جمع بندی

در این مقاله به معرفی آسیب ها و عوارض استفاده از گوشی پرداختیم. تلفن های هوشمند در کنار تمام ارزش آفرینی هایی که دارند، می توانند آسیب هایی به جسم، روان و زمان ما وارد کنند. امروزه به دلیل فراگیر شدن تلفن های هوشمند، دوری از آن ها امکان پذیر نیست؛ اما با آگاهی از این آسیب ها می توان زمان و نحوه کار کردن با گوشی را کنترل کرد و باعث پیشگیری از ضررهای احتمالی شد.