[smartslider3 slider="2"]

چرا نباید عکس کودکان را در فضای مجازی منتشر کنیم؟

آشنایی با معایب انتشار عکس کودکان در فضای مجازی

شبکه های مجازی و دوربین های تلفن همراه، ما را به اشتراک گذاری لحظات بیش تری از زندگی مان تشویق کرده اند. در واقع ما در شبکه های اجتماعی، گزارشی از بیش تر اوقات زندگی مان به مخاطبینمان می دهیم. این موضوع وقتی مشکل ساز می شود که علاوه بر احوالات خودمان، عکس سایر افراد از جمله کودکان و نوزادانمان را نیز عمومی می کنیم. انتشار عکس کودکان در فضای مجازی قوانین سرسختانه ای ندارد و همین موضوع باعث شده است که خودمان یا اطرافیانمان انواع عکس ها با موضوعات مختلف از کودکان گرفته و منتشر کنیم.

سوال اصلی این است که آیا انتشار عکس کودکان در فضای مجازی کار نادرستی است؟ و اگر چنین است این کار از چه جهت اشتباه است؟ جواب کلی این است که انتشار عکس، ویدئو یا هر اطلاعاتی از کودکان، نقض صریح حریم خصوصی کودک می باشد. کودک در سنین پایین دیدگاه وسیعی نسبت به زندگی ندارد و ممکن است در آینده از رفتار شما نسبت به خودش ناخشنود شود.

در این مقاله در رابطه با موضوع آزار مجازی و عواقب و مشکلات انتشار عکس کودکان در فضای مجازی و اینترنت به طور مفصل توضیح می دهیم. با ما همراه باشید.

کودک آزاری آنلاین

امروزه تعریف کودک آزاری نسبت به گذشته تغییرات زیادی داشته و وسیع تر شده است. در گذشته اگر کسی بچه ای را فریب می داد، رفتار جنسی بر روی کودک انجام می داد، یا اینکه او را کتک می زد، به عنوان آزار دهنده کودکان شناخته می شد. امروزه علاوه بر مسائل جنسی و فیزیکی، آزار و اذیت روانی نیز در دسته کودک آزاری قرار می گیرد.

شاید خیلی از ما با چهارچوب های رفتاری نسبت به کودکان آشنا نباشیم و حتی تصور نکنیم که برخی رفتارهایمان نسبت به کودکان تا چه اندازه می تواند برای آن ها منفی باشد؛ طوری که این رفتارها به طور مستقیم در زندگی آینده و شخصیت کودک اثر می گذارد.

کودک آزاری آنلاین به اثرگذاری منفی در فضای مجازی بر روی  کودکان گفته می شود. این کودک آزاری می تواند توسط افراد غریبه صورت گیرد. برای همین هم گفته می شود که شبکه های مجازی از جمله اینستاگرام برای کودکان مضر هستند. چرا که در این فضا کودک می تواند با هر غریبه ای مکالمه شخصی داشته باشد و این موضوع فضای سوء استفاده را برای عده ای آزارگر ایجاد می کند.

اما نوع دیگری از کودک آزاری آنلاین مربوط به شکستن حریم خصوصی کودک و تاثیرات روانی بر روی وی می باشد. در این حالت معمولا والدین یا نزدیکان کودک از عواقب کاری که انجام می دهند مطلع نیستند.

آزار آنلاین با گرفتن عکس کودکان در فضای مجازی
شکستن حریم خصوصی کودک و تاثیرگذاری روانی بر روی کودک، نوعی کودک آزاری مدرن محسوب می شود.

اینکه از کودکتان به عنوان مدل عکس برداری استفاده کنید، اینکه کودک را وادار به گفتن جملات تبلیغاتی کنید یا از هر رفتار جالب او فیلم بگیرید و در فضای مجازی منتشر کنید، به طور واضح اهمیت قائل نشدن به حریم خصوصی کودک است.

قانون حمایت از حریم شخصی کودکان در کشورهای توسعه یافته

در سال 2016 فرانسه برای اولین بار در دنیا، انتشار عکس کودکان در فضای مجازی را وارد قوانین حفظ حریم خصوصی افراد کرده و جریمه سنگینی هم برای آن در نظر گرفت. در فرانسه اگر فردی بتواند به دادگاه ثابت کند که عکسی که والدینش در فضای مجازی منتشر کرده اند برایش شرم آور است، در آن صورت، والدین به دادگاه احضار می شوند و مجازات آن ها یک سال حبس یا پرداخت جریمه 45000 یورویی می باشد.

طبق سند حمایت از حریم شخصی آنلاین کودکان (COPPA) شبکه های اجتماعی و وب سایت ها اجازه ندارند کودکان زیر ۱۳ سال را بپذیرند. اما کم نیستند کودکانی که والدین شان به اسم آن ها حساب باز می کنند و یا اگر این کار را نکنند خیلی عادی عکس ها و اطلاعات مربوط به کودک شان را روی صفحات خود منتشر می کنند. این یک اشکال اساسی در شبکه های اجتماعی می باشد که به نظر برنامه ریزی شده و کاملا ارادی است.

عواقب انتشار ویدئو و عکس کودکان در فضای مجازی

انتشارعکس کودکان در فضای مجازی اثرات منفی زیادی دارد و عملا شکستن حریم خصوصی کودک محسوب می شود. در ادامه، ما مهم ترین عواقب این کار را به اختصار توضیح می دهیم.

1. عدم توجه به حریم شخصی کودکان

حفظ حریم خصوصی کودکان از نیازهای اولیه و حقوق کودکان است و والدین بایستی به این حق احترام بگذارند. شخصیت فرزند شما قبل از بلوغ، هنوز به طور کامل شکل نگرفته است. در واقع شما نمی دانید که فرزندتان در آینده شخصیتی درون گرا یا برون گرا خواهد داشت؟ آیا او دوست دارد انسان معروفی باشد؟ آیا از اینکه عکس های کودکی و خردسالی اش، در شرایط مختلف، توسط عده زیادی دیده شود خوشحال خواهد بود؟ و اینکه نسبت به نظرات انسان ها نسبت به دوران کودکی اش چه حسی پیدا می کند؟

شاید بعضی رفتارها و صحبت های فرزندتان از نظر شما جالب باشد و آن را در فضای مجازی برای دوستانتان به اشتراک بگذارید، اما ممکن است فرزند شما در آینده نسبت به این ویدیوها احساس خوشایندی نداشته باشد. هر چقدر هم که این عکس ها از نظر شما یا دیگران دوست داشتنی و بامزه باشند، انتشار عکس های کودکان در فضای مجازی به نوعی تصمیم گرفتن به جای آنها است.

شما باید از کودکی حس حفظ حریم شخصی را به کودکتان القا کنید. فرزند شما باید چهارچوب های فردی اش را بداند و به دیگران اجازه ورود به این چهارچوب ها را ندهد. اگر شما بدون اجازه و درک کودک تصاویر او را عمومی کنید، این سیگنال به ذهن کودک داده می شود که دیگران حق دارند او را ببینند، نظر بدهند و از عکس های او استفاده کنند.

انتشار عکس کودکان در فضای مجازی شکست حریم خصوصی تلقی می شود.
انتشار عکس کودکان در فضای مجازی شکست حریم خصوصی تلقی می شود. چرا که کودکان در سنین پایین هنوز توانایی کاملی در درک چهارچوب های رفتاری ندارند. برخورد شما به کودک این حس را می دهد که به عنوان والدین، قرار نیست برای کاری از او اجازه بگیرید.

2. کاهش امنیت کودک

امروزه بلاگرها و اینفلوئنسرها، روزانه پست و استوری های متعددی از روزمرگی شان منتشر می کنند. بخشی از این اطلاعات مربوط به فرزندشان می باشد. برای مثال بلاگر روزمرگی در استوری اش اعلام می کند که قرار است کودک را به مهدکودک برساند. یا اینکه فرزندش را در کلاس موسیقی ثبت نام کرده و روزهای چهارشنبه روز آموزش موسیقی فرزندش است.

ارائه اطلاعات هر چند ناقص در رابطه با برنامه های زندگی، می تواند شما را در دام خطرات احتمالی بیندازد. فرض کنید شما فرزندتان را به کلاس آموزشی اش می رسانید و فردی در این بازه عامل تهدید امنیت کودکتان باشد. در این حالت سهل انگاری شما می تواند یک عمر پشیمانی به بار بیاورد. پس به هیچ وجه اطلاعات فرزندتان را در فضای مجازی در قالب روزمرگی منتشر نکنید. افشای این اطلاعات می تواند امنیت کودک شما را در اینترنت و حتی فضای حقیقی، با چالش روبرو کند.

3. عدم توجه به استقلال کودک

حس استقلال در کودکان از سنین پایین شکل می گیرد. شما باید کودک را برای انتخاب هایش تا حد زیادی آزاد بگذارید. اینکه کودک بتواند لباس مورد علاقه اش را بپوشد، یا اینکه در طول مهمانی وقت خود را به بازی کردن بگذراند و مواردی از این قبیل، در مجموع حس استقلال و تصمیم گیری را در کودک پرورش می دهد. با توجه به داوری های مطرح در دنیای مجازی، والدین مدام در انتخاب لباس و ژست کودک انتخاب هایی می کنند که استقلال کودک را زیر سوال می برد.

نادیده گرفتن استقلال کودک، محدود به پوشش کودک نمی شود. ممکن است والدین از کودک بخواهند برخی از اعمال و رفتارهای دینی را ادا کند یا حتی لباس یک تیم ورزشی خاص را بر تن کند. به عبارتی کودک تبدیل به ابزاری برای ارائه نظرات و سلایق والدین می شود.

4. مورد قضاوت قرار گرفتن

قضاوت کردن و نظر دادن در فضای مجازی بسیار معمول است. حتی این نظرات در محافل و دورهمی های خانوادگی و دوستانه نیز مرور می شوند. کودک شما قطعا نظراتی در رابطه با لاغر بودن، چاق بودن، رنگ پوست، بامزه بودن یا نبودن و… می شنود. درک اینکه نظرات منفی چطور باعث سرخوردگی و کم شدن اعتماد به نفس کودک می شوند، چندان سخت نیست.

اما مساله اساسی این است که حتی نظرات مثبت نیز می توانند تاثیر منفی روی کودک بگذارند! از تاثیرات نظرات دیگران، می توان به اهمیت بیش از اندازه به ظاهر اشاره کرد. اینکه کودک دائما ازطرف دیگران یا والدینش مورد تعریف واقع شود، باعث توجه بیش از اندازه او به ظواهر زندگی می گردد.

همچنین تائید شدن بیش از حد کودک در فضای مجازی، باعث می شود که کودک احساس خودپسندی و غرور پیدا کند. در واقع، چه نظرات افراد منفی باشد و چه مثبت، در هر صورت شنیدن نظرات زیاد باعث می شود که باور کودک در نتیجه قضاوت و نظر دیگران، نسبت به خودش تغییر کند.

انتشار عکس کودکان در فضای مجازی و ایجاد حس افسردگی
نظر دادن در رابطه با ظاهر کودک باعث می شود که افکار کودک نسبت به خودش تغییر کند. وقتی نظرات منفی زیاد می شوند احتمال افسردگی و حس خودکم بینی در کودک بالا می رود.

5. سرقت هویت کودک

اشتراک گذاری عکس ‏های کودکان، سرقت هویت آن ها را ساده ‏تر می ‏کند. افراد دروغگو می توانند عکس و ویدیوهای فرزند شما را بردارند و با آن به انواع کلاهبرداری از جمله سرپرست گرفتن برای کودک بپردازند. ایجاد پیج های فیک، یکی دیگر از موارد سرقت هویت کودک می باشد. هر فردی با برداشتن چند عکس از پیج شما و ایجاد یک صفحه اینستاگرام، می تواند ادعا کند که تصاویر متعلق به خودش است.

اینستاگرام برای احراز هویت کاربر و اثبات ادعای افراد، فرایند خاصی در نظر نگرفته است و هر کسی می تواند در این برنامه اقدام به ساخت اکانت های فیک نماید. تنها کاری که شما می توانید انجام دهید این است که پیج اینستاگرام فیک را ریپورت کنید. با ریپورت کردن پیج اینستاگرام و ارسال پیام به پشتیبانی اینستاگرام، می توانید درخواست کنید که پیج مدنظر حذف شود.

6. در نظر نگرفتن نیاز عاطفی کودک

حضور مداوم والدین در شبکه های مجازی و اهمیت دریافت لایک از بازدیدکنندگان عکس کودکشان، باعث نادیده گرفتن نیازهای عاطفی کودکان می گردد. برخی والدین بیش تر زمان خود را صرف فعالیت در فضای مجازی می کنند و از این جهت از احوالات فرزندشان غافل می مانند. حتی دیده می شود که هنگام استوری گذاشتن، والدین بر سر فرزندشان داد می زنند که سکوت کند و استوری را خراب نکند.

همه این رفتارها باعث می شوند که کودک حس بدی نسبت به والدین بگیرد و از آغوش والدین فاصله بگیرد. در این حالت کودک ترجیح می دهد که وقت خود را با کسانی که به او اهمیت می دهند (از جمله پدربزرگ و مادربزرگ) بگذراند.

شاید عجیب به نظر برسد اما در پژوهشی از ۵۶۹ والدین جوان دارای کودکان ۴ ساله ، ۴۸ درصد والدین نگران نیازهای عاطفی فرزندشان بوده و ۶۷ درصد والدین نگران عکس های فرزندان خود بوده اند.

7. شهرت نامتعارف

در شبکه های مجازی ما فیلم ها و عکس هایی از کودکان می بینیم که دست به دست می شوند و باعث می شوند این کودکان معروف شوند. درواقع این کودکان می آموزند که بی هیچ تلاشی می توان به موفقیت هایی رسید و شهرت یافت. چنین شرایطی در ظاهر خوشایند به نظر می رسد، اما در باطن تاثیر منفی خود را می گذارد و ناخواسته اعتماد به نفس کاذبی را در آن ها بوجود می آورد.

زمانی که کودک در شرایط اجتماعی واقعی با گروه همسالان خود قرار می گیرد به طور جدی و واقع بینانه خود را محک می زند و تازه متوجه می شود که الزاما از کودکان دیگر برتر نیست و تا به این باور برسد و بتواند توانمندی های لازم را کسب کند و در ادامه اعتماد به نفس صحیح شکل بگیرد، زمانی طولانی و راهی سخت و پر از پیچ و خم را باید طی کند.

قرار گرفتن در فضای مدرسه و خارج شدن از مرکز توجهات باعث می شود که کودک با ضعف های خودش و نقاط قوت دیگر کودکان آشنا شود. کودک در فضای مدرسه مرکز توجه نیست و این موضوع باعث از بین رفتن عزت نفس و علاقه نداشتن به محیط مدرسه می گردد.

انتشار عکس کودکان در فضای مجازی
نظرات دیگران در رابطه با کودک شما بر روحیات فرزندتان تاثیرگذار است. بنابراین فضای نظردادن را تا حد ممکن بسته نگه دارید.

8. استفاده از عکس کودکان برای تبلیغات تجاری

متاسفانه قوانین تبلیغات در ایران سختگیری چندانی ندارد. فرض کنید که شما عکسی از بیماری پوستی فرزندتان منتشر کرده اید و از دوستانتان خواسته اید که تجربه شان را با شما به اشتراک بگذارند. این تصویر به واسطه اشتراک گذاری در اینترنت بازدید زیادی می خورد و در نهایت از صفحات آرایشی و بهداشتی سر در می آورد. در واقع تصویر فرزند شما سوژه تبلیغاتی عده ای دیگر می شود.

9. عقده گشایی جنسی

تمایل جنسی به کودکان مساله ای است که نمی توان آن را کتمان کرد و این بیماری در جوامع مختلف به چشم می خورد. این افراد اغلب طرفدار پیج کودکان اند و بسیاری از کاربران، عکس های ساحلی یا برهنه و نیمه برهنه فرزندانشان را در صفحات اجتماعی قرار می دهند. به واسطه این پیج ها با این کودکان خیال پردازی هایی دارند و تمایل دارند این کودکان را از نزدیک ببینند.

نکته مهمی که در انتشار عکس ها نباید فراموش شود، احتمال سوء استفاده از این تصاویر برای ساختن فیلم ها و تبلیغات پورنوگرافی از کودکان است. پورنوگرافی کودکان عبارت است از؛ استفاده از تصاویر و بدن کودکان برای تولید محتواهای جنسی مستهجن در قالب عکس، فیلم، انیمیشن و… .

عکس های منتشر شده کودکان در وبلاگ ها، شبکه ها یا سایت های مجازی ممکن است توسط بعضی افراد دانلود شود، محتوای نامناسبی به آن اضافه گردد و به لینک های پورنوگرافی کودکان ارسال شود.

در یک پژوهش از سایت های پورنوگرافی کودکان، عکس ها ابتدا در شبکه های مجازی به اشتراک گذاشته شده و پس از دانلود با نظرات و محتواهای نامناسب در سایت های پورنو قرار داده شده است. در این پژوهش برآورد شده است که نیمی از ۴۵ میلیون عکس پورن کودکان در سایت ها، از شبکه های مجازی گرفته شده است.

انتشار عکس کودکان در فضای مجازی و ایجاد حس کاهش اعتمادبنفس
اگر فرزند شما بالای 2 سال سن دارد قبل از فیلمبرداری یا عکسبرداری، از او حتما اجازه بگیرید.

توصیه های کاربردی جهت رعایت حقوق کودکان در قرار دادن عکس آن ها در فضای مجازی

یک مطالعه که در سال ۲۰۱۸ انجام داده شده است، می گوید که کودکان از ۲ سالگی به این فکر می کنند که اطرافیان درباره آن ها چه تصوری دارند. بنابراین قرار گرفتن در برابر دوربین و انتشار تصویر کودکان در اینترنت روی رفتار آن ها تاثیرگذار است. خصوصا در صورتی که آن ها از بازتاب تصاویرشان در فضای مجازی مطلع شوند، تفکر آن ها تغییر مسیر خواهد داد و ممکن است بیش از حد به نظر دیگران درباره خودشان وابسته شوند.

احترام گذاشتن به حقوق فرزندتان از همان دوران کودکی باعث می شود که پایه های شخصیتی وی محکم تر بنا شوند. در رابطه با فرزندتان در فضای مجازی توصیه های زیر را جدی بگیرید:

  • هیچ موقع برای تولید محتوای خود در شبکه های اجتماعی از فرزندتان استفاده نکنید.
  • به فرزندتان بگویید که کسی حق ندارد بدون اجازه از او فیلم و عکس بگیرد. این کار حس رعایت حریم خصوصی را در کودک رشد می دهد.
  • گاهی انتشار یک عکس کودک در اینترنت که امروز بامزه به نظر می رسد، ممکن است فردا شرم آور به نظر برسد. اگر قرار است با وجود توصیه های ارائه شده به کارتان ادامه دهید، حتما سوژه های عکاسی درست و مقبول تری برای عکاسی انتخاب کنید.
  • اگر کودکی از نظرتان خواستنی است و می خواهید از او عکسی داشته باشید یا عکس او را در قالب پست اینستاگرام منتشر کنید، حتما قبل از انجام این کار از والدین کودک اجازه بگیرید.
  • اطلاعات خصوصی کودکتان از جمله نام مدرسه و ساعات کلاسش را در فضای مجازی نشر ندهید.
  • دقت کنید که برخی اپلیکیشن ها، به طور خودکار محل گرفتن عکس را ثبت می کنند. می توانید گزینه لوکیشن را حذف کنید.
  • برای انتشار تصاویر کودک به جای اینکه تصاویر او را در صفحه اجتماعی خودتان منتشر کنید، یک صفحه خصوصی برای خودش ایجاد کنید و تنها افراد نزدیکتان را در صفحه عضو کنید. با این کار احتمال انتشار تصاویر در بین افراد ناشناس تا حد زیادی کاسته می شود.
  • جدا از اینکه والدین نباید در انتشار تصویر کودکان در فضای مجازی زیاده روی کنند، باید بدانند هرکسی هم اجازه ندارد عکس کودک آن ها را منتشر کند. به این موضوع دقت کنید که شما در مقابل حقوق کودک خودتان مسئول هستید و وظیفه دارید از حریم خصوصی او دفاع کنید. پس خجالت نکشید و اجازه ندهید اطرافیان با به اشتراک گذاری تصاویر کودک شما در اینترنت، لایک جذب کنند.
  • از کودکتان عکس های با پوشش خیلی باز منتشر نکنید چرا که ممکن است این تصاویر توسط فردی پدوفیلی دیده شود.
  • با انتشار عکس کودک در فضای مجازی، اختیار عمل را از او می گیریم و او را محدود می کنیم. چرا که او در آینده هیچ امکانی برای تصمیم گیری درباره اطلاعات و محتوایی که از قبل درباره اش در اینترنت وجود داشته، ندارد.

یک نظر ثبت کنید.

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.فیلدهای مورد نیاز علامت گذاری شده است. *