با افزایش سطح سواد و آگاهی در جامعه و افزایش آیندهنگری در میان والدین، پرورش کودکان خلاق و باهوش به یکی از مهمترین دغدغههای امروز تبدیل گشته است. پدر و مادرهای امروز بسیار مشتاقاند که فرزندان متفاوتی در تمامی زمینهها تربیت کنند. یکی از آرزوهای بزرگ آنها داشتن کودکان کتابخوان است.
در این مطلب راهکارهایی برای داشتن کودکان کتابخوان بررسی شده است. با کمک این موارد میتوان تا حدود زیادی نگرش کودکان خود را به سمت مطالعه و کتابخوانی هدایت کرد. اما برای اینکه کودکان کتابخوان داشته باشیم چه کارهایی را باید انجام دهیم؟
7 راهکارعالی برای ایجاد انگیزه در یادگیری کودکان
والدین آینه تمام نمای تربیت کودکان
تمــام رفتارهای والدین در ذهن کودک ثبت میشوند. اما کودکان هنوز به سن تشخیص درست و غلط بودن یک رفتار از سوی والدین خود نرسیدهاند و از رفتارهای آنها الگو برداری میکنند. بنابراین برای پرورش کودکانی کتابخوان در اولین قدم باید والدین دست به کار شده و به مطالعه بپردازند.
گفته میشود درصد خیلی کمی از کودکانی که والدین آنها مطالعه نداشتهاند کتابخوان شدهاند. کودکان باید ما را بارها و بارها در حال مطالعه ببینند و این موضوع در ذهن آنها ریشه دواند که مطالعه یک کار روزمره، واجب و بسیار مهم است.
برای کودکان کتابخوان، خانه را پر از کتاب کنید
در خانه و اتاق کودک حتما کتاب را در دسترس قرار دهید. اگر کودک در خانه و محل زندگیاش، کتاب ببیند در شکلگیری میل او به مطالعه تاثیر بسیار پررنگی خواهد گذاشت. نمیتوان از خانه و خانوادهای که کتاب در دسترس ندارند انتظار داشت فرزندی اهل مطالعه تحویل جامعه دهند.
یادمان باشد که که صرفا قراردادن کتابها در کتابخانه شخصی تاثیری روی فرزندمان نخواهد داشت، کتابها باید در فضایی خارج از کتابخانه در دسترس و معرض دید کودک باشد.
در همهی اتاقها کتابها را در دسترس کودکان قرار دهید. اینکه کودک بهسادگی به کتاب دسترسی داشته باشد، گامی ضروری برای تقویت میل کتابخوانی است. هرچند ممکن است خانه نامرتب به نظر برسد، سخت نگیرید؛ بگذارید کتابها در گوشهوکنار خانه به چشم بیایند و در دسترس باشند. کتابها را از قفسه کتابخانه خارج کنید.
قد کودکتان را در نظر داشته باشید. کاری کنید کتاب در پیرامون کودک باشد و او بهراحتی به کتاب برسد. همیشه کتابهای کودکان را در راستای دید آنها قرار دهید.
کتابخوانی در زمان بارداری
تحقیقات نشان داده است خواندن کتاب مخصوص کودکان با لحن کودکانه و با صدای رسا در زمان بارداری به آرامش نوزاد در رحم مادر کمک میکند.
پس از تولد هم همین روند را ادامه دهید و برای نوزاد خود با صدای رسا و لحنی کودکانه کتاب بخوانید و نظارهگر تاثیرات عمیق این کار در ادامه مسیر رشدش باشید. با رشد کودک همواره آثار و کتابهایی مناسب با سن او را برایش تهیه و بخوانید. مراقب لحن خوانش خود باشید که با حال و هوا و سن وی همخوانی داشتهباشد.
این کار را تازمانی که فرزندتان خواندن یاد گرفت باید ادامه دهید و حتما به این موضوع واقف باشید که ممکن است در حین کتاب خواندن او اهمیتی به این موضوع ندهد، ولی باید تمرکزتان را روی کتاب خواندن حفظ کنید.
حواستان باشد که کودک به سرعت شرطی شده و کارها را بر مبنای زمان وقوع در ذهن خود شکل میدهد، پس یادتان نرود که قرار نیست هر روز راس یک ساعت مشخص کتاب دست گرفته و برایش بخوانید.
کودکان کتابخوان
دقیقا زمانی که فرزندتان مسلط به خواندن شد از او بخواهید برایتان کتاب بخواند، ناگفته نماند که این بهشرطی است که تا قبل از این مرحله به خوبی ذهن او را بهسمت مطالعه سوق داده باشید و او بارها و بارها شما را در حال مطالعه دیده باشد و همواره کتاب در معرض دید او در خانه قرارداده باشید و پدر و مادرش همیشه برایش کتاب خوانده باشند.
کتابخوانی یکی از بهترین روشها برای آموختن و تقویت خلاقیت کودک است. اما در دنیای اسباببازیهای رنگارنگ و بازیهای ویدئویی، تربیت کودک کتابخوان کار سادهای نیست. هرچند شاید پرورش میل کتابخوانی در کودکان دشوار باشد، روشهای گوناگونی برای این کار وجود دارد.
برای کودک نوپا، کتابهای کوچک و عکسدار تهیه کنید
کتابهای کوچک معمولا صفحات اندکی دارند. این کتابها بر مبنای چگونگی کارکرد مغز کودک نوپا تهیه میشوند و به گسترش دامنهٔ توجه کودک کمک میکنند. در این کتابها عکسها بزرگ و واضح هستند و رنگهایی گیرا دارند. بهتر است کتابهایی با عکس چهرهٔ نوزادان واقعی انتخاب کنید. در این سن، کتابهایی که کلمات مختلف را نشان میدهند هم برای کودک لازم است.
این کتابها عکس و کلمههای گوناگون را نشان میدهند. بچهها عاشق این هستند که به عکسها اشاره کنند و نامشان را بیاورند. این کار برای کودک لذتبخش است. در ماههای آغازین تولد، ضرورتی ندارد که کتابها حتما داستان داشته باشند.
به طور مرتب از کتابخانهها بازدید کنید
بعد از اینکه فرزندتان دو ساله شد و توانست کتابخوانی را از سایر فعالیتها تشخیص دهد، همراه با او به کتابخانه بروید. در واقع، این کار را به یک فعالیت مداوم تبدیل کنید. اگر فرزند آرامی دارید، او را کنار خود بنشانید و برای او کتاب بخوانید یا کتابهایی با نقاشیهای جذاب پیدا کنید و به او نشان دهید.
اما اگر فرزندتان آرام و قرار نمیگیرد، لازم نیست او را مجبور کنید، تا کتابخانه بروید، یک دوری داخل آن بزنید، کتابهای مورد علاقهی خود را تحویل بگیرید و برای مطالعه به منزل بروید. شاید پیداکردن کتابهای خوب با بههمراهداشتن یک کودک نوپا کار چالشبرانگیزی باشد، بنابراین، میتوانید از کتابدار کمک بگیرید تا بهترین کتاب را بر اساس سن کودکتان پیدا کنید.
از اهرم اجبار برای پرورش کودکان کتابخوان استفاده نکنید
بسیاری از کودکان بهمحض کسب مهارتهای مقدماتی، خواندن و نوشتن را یاد میگیرند، اما برای برخی دیگر نیز این اتفاق دیرتر رخ میدهد. به یاد داشته باشید که هدف شما از کتابخوانی کودکان آموزش یا یاددهی نوشتن الفبا نیست. بلکه شما به دنبال ایجاد علاقه و عشق به کتاب در آنها هستید. هر زمان که حوصلهی کافی ندارید، او را مجبور به کتابخوانی نکنید. او را هل ندهید، اجازه دهید که تصمیم نهایی خود را بگیرد.