حریم شخصی کودک و ساختن فضای ایمن برای کودک، از مهمترین مسائل روز به شمار میرود. کودکان همانند بزرگسالان به حریم شخصی برای خود نیاز دارند. آنها بدون فضای کافی برای آزمایش و خطا نمی‌توانند تصمیم بگیرند. آنها بدون این روند تبدیل به فردی مستقل و دارای قدرت تصمیم گیری نخواهند شد.
از سوی دیگر با پیشرفت تکنولوژی، اینترنت به راحتی در دسترس بیشتر جامعه قرار گرفته است. اما آسیب‌هایی که ممکن است داشته باشد، نیازمند آگاهی‌رسانی است. باید خاطرنشان نمود حقوق کودکان یکی از بنیادی‌ترین حقوق بشر بشمار می‌آید.
این خطر همواره وجود دارد که در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی با مطالبی روبرو شویم که حاوی مضامین غیراخلاقی باشد. بنابراین باید مراقب بود تا کودکان که پیش از ورود به فضای مجازی در کانون سالم خانواده رشد نمایند و با این فضا در کنار خانواده آشنا شوند.
آسیب پذیری حریم شخصی کودک
همیشه این امکان وجود دارد که سیاست‌‌های حریم خصوصی در شبكه‌های اجتماعی به زبانی غیر از زبان مادری به كودكان و نوجوانان نمایش داده شود. باید برای جلوگیری از این امر از ابتدای کودکی وی را با زبان‌های دیگر آشنا نمود.
نقش والدین و آگاهی آنها در برقراری امنیت و حریم شخصی کودک در شبكه‌های اجتماعی انكار ناپذیر است. تا زمانی كه والدین ندانند كه دستگاهی كه برای بازی كودك خود تهیه كرده‌‌اند، چه توانایی‌هایی دارد، نمی توانند كنترل های لازم را انجام دهند.
با توجه به آسیب پذیری کودکان نیاز است تا با آموزش صحیح به كودكان و آگاه سازی آنها پیشگیری‌های لازم از اتفاقات احتمالی و سواستفاده‌ها به عمل آید. در مقاله نقش والدین و تاثیر آن در روند فعالیت کودک در فضای مجازی نکات زیادی در این زمینه بررسی شده است.
پدیده‌ی کودک سلبریتی
این پدیده جدید آسیب‌های روانی بسیاری برای کودکان خواهد داشت. از نگاه حقوقی نیز درباره‌ی نمایش کودک در فضای مجازی و مضرات و پیامدهای حقوقی آن برای کودکان این موضوع قابل بحث و توضیح است. از بعد حقوقی اولین مساله نقض حریم شخصی کودک است.
کودک به دلیل نداشتن اراده‌ی کافی برای اعلام نظر نمی‌تواند رضایت یا عدم رضایت خود را بیان کند. به همین دلیل دارای حریم خصوصی گسترده‌ای است. بنابراین انتشار و اشتراک‌گذاری تصاویر کودکان در فضای مجازی به نوعی نقض حریم خصوصی کودک به حساب می‌آید. هرگونه نادیده گرفتن سلامت روانی کودک ممنوع دانسته شده و قابل پیگرد قانونی است.
راه های محافظت از حریم شخصی کودک در فضای مجازی
خانواده‌ها باید با مخاطرات فضای مجازی و راهکارهای ایمن برخورد با خطرات آن آشنا شوند، تا بتوانند خسارت‌های حضور کودکان کنجکاو در فضای مجازی را به حداقل برسانند. برخی از راه‌های محافظت از حریم خصوصی در زیر آورده شده‌اند.
- رده بندی محتوا و خدمات متناسب با سن و جنسیت
- ارتقای سواد فضای مجازی کودکان
- برسی تنظیمات امنیت و حریم خصوصی دستگاه را به طور مرتب
- قانونگذاری در سطح ملی
- آگاه سازی و هشیارسازی والدین و مربیان
- پیشگیری از ارائه محتوای خدمات مضر
- مراقبت اجتماعی از کسانی که در این فضا آسیب دیده‌اند
- بررسی مداوم تاریخچه جستجوی تبلت یا گوشی هوشمند کودک
برخي از والدين از نرم‌افزار های نظارتی براي کنترل فعاليت کودک خود استفاده مي‌کنند. چنين برنامه‌هايي جلوگيري از دسترسي کودکان به محتواي ممنوع را مدنظر دارند.
نرم افزارهایی همچون FamilySafe به والدين این امکان را مي‌دهند تا فعاليت کودکان در شبکه اجتماعي را مشاهده و محدود کنند.
مسئولان محافظت از کودکان در فضای مجازی
جامعه با مشکلات کنترل اطلاعات و توزیع مطالب زیان آور در اینترنت روبرو است. در این میان بازیگران مختلفی مانند دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای بین المللی می توانند از گسترش مطالب غیرقانونی جلوگیری به عمل آورند. این نهادها می‌توانند بر محتوای زیان آور کنترل داشته باشند.
شرکت‌های ارائه کننده خدمات اینترنتی در برابر محتواها و کنترل رفتارهای مضر، مسؤولیت خطیری بر عهده دارند. ارائه دهندگان خدمات اینترنتی باید اطلاعات مربوط به خطرات انتشار مطالب غیر قانونی را بیشتر از قبل انتشار دهند.
