اینترنت بخش بزرگی از زندگی انسان را تشکیل میدهد. این امکان قدرت ارتباط با دیگران را در انسان بیش از پیش افزایش داده است. دیگر اهمیتی ندارد در کجای کره خاکی زندگی میکنید، تنها چند کلیک کافی است تا وارد دنیای جدیدی از روابط و فرهنگها شوید. در این میان کودکان نیز به دلایل متفاوت اجازه یافته اند تا از این دنیای نامحدود استفاده نمایند. داشتن اینترنت امن برای کودکان و نحوهی درست استفاده از آن به کودکان دشوار و نیازمند آموزشهای زیادی است.
امروزه کودکان با فناوری رشد پیدا میکنند. این امر هر روز بیشتر تبدیل به دغدغه اصلی والدین میشود. مدیریت این فضا، چالشهای زیادی را با خود به همراه آورده است. در این آموزشها باید به کودکان آموخت چه محیط هایی برای سن آنها مناسب است و چه خطراطی آنها را تهدید میکند.
آگاهی والدین نیازی در داشتن اینترنت امن برای کودکان
والدینی که خود پیش از این آگاهی لازم در خصوص فضای مجازی و آموزشهای صحیح در مورد افراد سودجو را دیده باشند، میتوانند آموزشهای درستی به کودکان خود بدهند و به درستی آنان را تربیت کنند. والدین باید در نظر داشته باشند که به جای دور نگاه داشتن کودکان از اینترنت باید با آموزش صحیح به آنها راههای استفاده درست از این فضا را نشان بدهند.
برخی والدین آگاهی و اطلاعات مورد نیاز از آسیبهای فضای مجازی را نداشته و کودکان خود را نیز دچار مشکل خواهند کرد. فقر فرهنگی و اطلاعاتی در والدین بزرگترین مانع کنترل دسترسی کودکان به فضای مجازی سالم است. برای ایجاد تعادل در زمان روزانه کودکان باید سرگرمیهای جایگزین برای آنان درنظر گرفت. زیرا استفاده بیش از حد از اینترنت میتواند در برخی موارد جبران ناپذیر باشد.
دوری از آسیب ها با ایجاد فضای مجازی امن برای کودکان
با نگاهی به اطراف خواهیم دید بسیاری از کودکان و نوجوانان از تلفنهای هوشمند استفاده میکنند. از این رو وقت زیادی را در فضای مجازی میگذرانند. استفاده از اینترنت همیشه بی خطر و ایمن نبوده است و گاهی آسیبهایی جبران ناپذیر را ایجاد میکند. خطرات و آسیبها در فضای مجازی میتواند دارای انواع گوناگون و متفاوتی باشد. حتی گاهی امکان برقراری تماسهای نامناسب و ایجاد رابطههای مخرب و تجاوز به حریم خصوصی کودکان وجود دارد.
به دلیل آسان بودن امکان دسترسی به هر محتوای نامناسبی مانند فیلمها، تصاویر، مطالب و نوشتههای غیر اخلاقی و دیگر موارد خطرناک، والدین باید راهکارهای مناسبی برای جلوگیری از رخ دادن این اتفاقها بیاندیشند. این چالش برای آنها بسیار زمانگیر و در عین حال مهم و ضروری خواهد بود.
در ادامه به بررسی پنج نکته از مهمترین راههای جلوگیری از خطرات فضای مجازی و ایجاد اینترنت امن برای کودکان خواهیم پرداخت.
صحبت با کودک در مورد آسیبهای فضای مجازی
توضیح دهید از رفتار کودک چه انتظاری دارید و رفتار او در دنیای مجازی چگونه باید باشد. با وی گفتوگو کنید. در مورد اذیتها و آسیبها صحبت کنید. به کودک بیاموزید درصورت مشاهده یا تجربه کردن آزار و اذیت اینترنتی به شما و یا شخص مورد اعتماد دیگری مراجعه کند. حس نزدیکی و اعتماد موجب خواهد شد تا کودک به راحتی در مورد مشکل به وجود آمده صبحت کرده و احساسات خود را بیان کند. بهتر است زمانی را برای صحبت کردن در مورد روشهای صحیح استفاده از اینترنت برای کودک اختصاص دهید.
استفاده از نرم افزارهای تشخیص کلاهبرداری و جعل هویت
مهمترین قدم برای استفاده کودکان از موتورهای جست وجو و داشتن اینترنت امن برای کودکان، استفاده از نرم افزارها و سخت افزارهای سالمسازی شده برای سنین پایین است. باید برای کودک توضیح داد که چرا فردی امکان دارد به دادههای خصوصی و یا حتی حریم خصوصی او دسترسی پیدا کند. در این آموزش ها باید به کودک آموخت حتی امکان دارد این فرد شخصی آشنا باشد.
نظارت والدین گامی در جهت داشتن اینترنت امن برای کودکان
احترام به حریم خصوصی کودکان بسیار مهم است. کودکان نیز حق دارند حریم و فضای خصوصی خود را داشته باشند. بنابراین نباید بخاطر داشتن اینترنت امن برای کودکان این حریم را نقض نمود. باید به دنبال روشهای مناسب برای استفاده از امکانات بود. برای مثال میتوان تاریخ استفاده از برنامهها را بررسی کرد، تا کودکان زیر ۱۳ سال دور از چشم والدین وارد فضای مجازی نشوند.
قانون گذاری و زمان بندی برای استفاده از گوشی هوشمند
قانون گذاری و زمان بندی از مهمترین دلایل جلوگیری ورود کودکان به فضای مجازی نامناسب است. با ایجاد رابطه ای درست و صحیح با کودک میتوان از او خواست تا بدون اجازه از وسایل دیجیتال استفاده نکند. گاهی بهتر است روی گوشی هوشمند قفل یا رمز گذاشت. والدین نباید به دلیل سرگرم بودن خود و داشتن مشغله، نظارت بر نوع استفاده کودک از فضای مجازی را از یاد ببرند. بهتر است در این گونه زمانها اجازه استفاده از این وسایل به کودک داده نشود. زمانهایی برای استفاده تعیین شود که خود والد امکان نظارت دارد.
اشتراک گذاری محتوا
کودکان درکی از فضای نامحدود اینترنت ندارند. آنها نمیدانند با اعلام هر اتفاقی، دیگر خصوصی نیست و برای همیشه باقی میماند. آنها توجهی به پیامدهای اتفاق رخ داده نخواهند داشت. این وظیفه والد است که با فرزند خود مشکلات را مطرح کند و تلاش کند آن را به کودک بیاموزد. همچنین در مورد چت کردن نیز باید با کودک صحبت کرد. در چت کردن تا حد زیادی امکان سوء تفاهم وجود دارد.
محتوای نامناسب خطری در اینترنت امن برای کودکان
باید به این امر توجه داشته باشید بچهها شیطنتهایی در فضای مجازی دارند. از این رو باید مراقب کودک بود تا آسیب نبیند. ولی نباید هر رفتاری را ناهنجار تلقی کرد. اما باید در مورد محتوای نامناسب بسیار حساس عمل نمود زیرا این محتواها به شدت کودکان را تحت تاثیر قرار میدهند و اثرات منفی بر روان آنها میگذارد. باید به شدت مراقب محتواهای مستهجن باشید. در صورت رخ دادن چنین امری حتماً با کودک صحبت شود.
باید یادآور شد که نرم افزارهای کاربردی در زمینه آگاه سازی والدین از محتوای گوشی کودک، مانند FamilySafe وجود دارند. والدین میتوانند با استفاده از آن کودک خود را آسانتر نظارت کنند. این نرم افزار قابلیت نظارت بر مدت استفاده از گوشی، تماسها، موقعیت کودک و بسیاری موارد مهم و ضروری دیگر را ارائه میدهد. نرم افزار FamilySafe میتواند کمک بزرگی برای دور کردن کودکان از فضای ناامن باشد.