هوش، توانایی کلی پردازش اطلاعات را منعکس میکند. این عامل باعث یادگیری، درک، استدلال و حل مشکلات میشود. این امر بر بسیاری از رفتارهای روزمره تأثیر میگذارد. از آنجا که هر کودک منحصر به فرد است، ما به این امر میپردازیم که چرا هوش کودک متفاوت است و چگونه بهترین آن را به نمایش بگذاریم.
قبل از تولد تا 4 سالگی، مغز کودک با سرعت زیادی رشد میکند. در حقیقت مغز کودک قبل از مهد کودک به 90 درصد اندازه بزرگسالان رسیده است. این دوره از رشد، فرصتی ایده آل برای یادگیری فراهم میکند. اما رشد مغز در 4 سالگی متوقف نمیشود. مغزکودک در طول دوران کودکی همچنان که پیچیدهتر میشود، به سازماندهی و بازسازی خود ادامه میدهد.
وراثت و محیط زیست
وراثت بیش از 80 درصد از تغییرات هوش بزرگسالان را تشکیل میدهد. هر نسل در تستهای بهره هوشی، هوشمندتر به نظر میرسد و اهمیت عوامل محیطی را برجسته میکند. باید به این نکته اشاره کرد که ژنها در اثر بیشتر کارهایی که در محیط زیست صورت میگیرد، تغییر پذیراند. باید به یاد داشت که محیط بر IQ تأثیر میگذارد و ضریبهوشی بر محیط تأثیر میگذارد.
غذای سالم و اثر آن بر هوش کودک
گذشته از ژنتیک، چه چیزی بر ضریب هوشی کودک تأثیر میگذارد؟ بدیهی است که تغذیه خوب، محافظت در برابر سموم و بازی و ورزش میتواند هوش کودک را تقویت کند.
تغذیه هوشمندتر برای سلامت بهتر مغز از دوران جنینی شروع میشود و با تغذیه با شیر مادر ادامه مییابد. به خصوص اگر مادر توصیههای روزانه برای ویتامینها و مواد معدنی را رعایت کند، بهترین نتایج را خواهد داشت.
آموزش ذهن عاملی موثر در هوش کودک
والدین برای آموزش و افزایش هوش کودک، باید هر شب کتابی را با هم بخوانند. با این روش علایق و کنجکاوی فرزند خود را تحریک کنید. از سوی دیگر میتوان کودک را به نواختن ساز تشویق کنید.
کودکانی که در خانههایی بزرگ میشوند که در آنها صحبت کردن، گوش دادن و خواندن رایج است، دارای ضریب هوشی بالاتر و موفقیت بیشتری در مدرسه هستند.
کارشناسان انواع اسباب بازیهای ایمن را پیشنهاد میکنند که رنگارنگ، پر سر و صدا و از نظر شکل یا بافت جالب هستند. گذراندن وقت بیشتر با فرزندان در سال اول میتواند سودهای زیادی در آینده به همراه داشته باشد.
ورزش، موسیقی و سایر فعالیتها که توجه و نظم متمرکز را می طلبد و رشد ذهنی را تحریک می کند، را با کودک انجام دهید. اما کودکان را مجبور نکنید که علایق شما را اتخاذ کنند. علایق و استراتژیهای یادگیری هر کودک منحصر به فرد است.
دوری از وسایل هوشمند
اگرچه حذف تلویزیون و بازیهای ویدئویی ممکن است کاملاً واقع بینانه نباشد، ولی کارشناسان میگویند که زمان زیاد دور بودن از رسانهها مانند گوشی، تلویزیون و تبلت و … این کودکان را در حالت پذیرش قرار میدهد. و کودک کم کم میتوانند درک کنند که نباید از این وسایل زیاد استفاده کنند. استفاده زیاد از این وسایل کودک را از تعامل طبیعی و غنی با دنیای واقعی که برای رشد مغز کودک بسیار مهم است باز می دارد.
به همین دلیل والدین باید از روشهای دور کردن کودک از این وسایل هوشمند استفاده نمایند. اما یکی از بهترین راه ها استفاده از نرم افزارهای کنترل و نظارت بر کودک است. با نرم افزاری مانند FamilySafe به راحتی میتوان دسترسی کودک را قطع نمود و او را به دنیای واقعی برگرداند.
احساسات باعث یادگیری بیشتر
احساس دلبستگی برای رشد عاطفی و اجتماعی بسیار مهم است، به ساختن روحیات در کودک باهوش کمک میکند. ارتباطات احساسی نوعی شبکه ایمنی برای مغز کودک فراهم میکند. روابط نزدیک و محبت آمیز در دوران کودکی بسیار مهم است، به ویژه هنگامی که کودک کوچک است.
ارتباط با والدین به رشد مغز کودک کمک میکند، زیرا نورونها از طریق ارتباط اجتماعی و زبان به هم متصل میشوند. یادگیری در دوران کودکی نیز اغلب با روابط نزدیک ایجاد میشود. از همین طریق کودکان به یادگیری علاقهمند میشوند. زیرا یادگیری برای افرادی که اهمیت دارند، ارزشمند است.در مقابل، وقتی کودکان احساس امنیت نمیکنند، این حس بر توانایی یادگیری آنها تأثیر میگذارد.
مغز و تجربیات
مغز تنها اندام بدن است که خود را از طریق تجربه به تکامل میرساند. اکنون میدانیم که تجربیات در واقع ساختار و فیزیولوژی مغز کودک را تغییر داده و سازماندهی میکنند. والدین به جای اینکه به هوش کودک به عنوان یک فرایند پویا نگاه کنند، اغلب مغز را به عنوان یک ساختار میپندارند که میتواند به سادگی با دانش پر شود.
بهترین یادگیریها از طریق مشارکت فعال رخ میدهند. انواع تجربیات یادگیری در دنیای واقعی برای هوش کودک مفید است. حتی در خواربارفروشی، کودکان با وزن کردن غذاها، خواندن برچسبها و شمارش تغییرات چیزهای زیادی یاد میگیرند.