روابط اجتماعی از بدو تولد شروع می‌شود. پاسخ دادن با گریه و یا خندیدن کودک و واکنش نشان دادن به صداها آغاز ارتباط اجتماعی است. شکل گیری روابط و مهارت اجتماعی کودک زمان می‌برد. هر کودک برای برقراری روابط اجتماعی خود زمان متفاوتی دارد و این امر برای همه کودکان یکسان نیست.
با رشد مهارت اجتماعی کودک، برقراری ارتباط نیز برای او جذابتر خواهد شد. کودکانی که که دارای مهارت اجتماعی بیشتری هستند، احتمال موفقیت بیشتری در جامعه دارند. این امر می‌تواند در آینده از استرس کودک بکاهد و در یافتن دوستان مورد اعتماد، کمک کننده باشد.
گفته می‌شود که بچه‌هایی که در سن پایین مهارت‌های سهیم شدن، گوش کردن، همکاری کردن و پیروی از قواعد را بهتر بلد هستند، در بزرگسالی شانس بیشتری برای رفتن به دانشگاه دارند. از طرف دیگر شانس بیشتری برای روی آوردن به اعتیاد و اختلاف در روابط برای کودکانی که فاقد این مهارت‌های اجتماعی هستند، وجود دارد.
علل میل به تنهایی در کودکان
میل به تنهایی یک اختلال محسوب می شود. پیوند عاطفی کودک با والدین در اجتماعی شدن وی نقش اساسی دارد. از عوامل گوشه‌گیری و تنهایی در کودکان میتوان به افسردگی، اختلال شخصیتی، اضطراب، ترس اجتماعی، کمبود توجه و تمرکز و بیش فعالی اشاره نمود.
برخی مسائل خجالت‌آور در خانواده، خانواده خشک و سرد، زیر ذره‌بین بودن میتوان ازدیگر عوامل بروز خجالت عنوان کرد.
گاهی نیز کودک وابسته به دنیای مجازی شده و از این رو است که تمایلی به برقراری رابطه با دیگران از خود نشان نمیدهد. برای دوری از گوشی همراه کودک، والدین می‌توانند از FamilySafe برای کنترل و نظارت او استفاده نمایند. در مقاله اعتیاد به بازی‌های آنلاین و اثرات آن بر روی کودک بیشتر در این باره بخوانید.
۱۰ مهارت اجتماعی ضروری برای برقراری ارتباط
- خوش رفتاری و استفاده از کلمات مودبانه.
- اعتماد به نفس داشتن برای انجام کارهای خودش.
- مهارت‌های ارتباطی و مکالمه مناسب با دیگران داشتن.
- داشتن صبر و منتظر ماندن برای چیزی که درخواست نموده است.
- کنترل احساسات به ویژه اضطراب در شرایط خاص.
- در زمان درست معذرت خواهی کردن.
- داشتن مهارت نه گفتن به چیزهایی که مایل به آنها نیست.
- پذیرفتن نه به عنوان جوابی برای درخواستی که داشته است.
- پیروی کردن از قوانین و توجه کردن به دستورالعمل‌ها.
- درخواست کمک و خجالت نکشیدن از انجام آن.
نشانه‌های کمبود مهارت اجتماعی در کودک
همیشه این امکان وجود دارد که فرزند با مادر و پدر ارتباط خوبی داشته باشد، اما در زمان برقراری ارتباط با غریبه ها دچار استرس شود و از صحبت کردن دوری کند و خجالت بکشد. ولی بعضی وقت‌ها فقط مسئله خجالت نیست و مشکل کمبود مهارت اجتماعی در کودک است.
گاهی این کمبود به صورت دوری از کودکان هم سن خود را نشان میدهد. این کودکان ترس از تعامل با همسالان خود دارند. کودک در این مواقع ترجیح میدهد تنها باشد یا با والدین خود بازی کند. یا حتی گاهی دیده می‌شود که هیچ بازی معناداری با اسباب بازی نمی کند. این کودکان بیشتر شیء گرا هستند تا اینکه مردم گرا باشند.
ارتباط چشمی‌اش با غریبه‌ها ضعیف است و از آنها می‌ترسد. کودک در این مواقع سعی می‌کند از حرف زدن فقط در حد نیاز استفاده کند. گاهی حتی جملاتی که به کار می‌برد، دستور زبان غلط دارد.
کنترل مشکلات در برقراری ارتباط
والیدن باید تلاش کنند تا هرگز خجالت و رفتار کودک را دست مایه خنده قرار نگیرد. یا حتی به صورت شوخی نیز هرگز کودک مورد تمسخر قرار نگیرد. از به کاربردن کلمات و برچسب‌های منفی خودداری شود، زیرا این امر بیش از پیش در روحیه کودک اثر منفی خواهد گذاشت.
هرگز کودک مورد سرزنش قرار نگیرد. والدین باید به این امر توجه داشته باشند که اگر در گفت و گو با دیگران کودک جوابی نمیدهد، به جای او جواب ندهند و معذرت‌خواهی نکنند. یکی از مهمترین نکاتی که والدین باید به آن اهمیت دهند این است که هیچوقت کودک را با دیگران مقایسه نکنند.
در زمانی که کودک راحت نیست و خجالت می‌کشد، نباید بر انجام کار اصرار کرد. با تائید هر کار مثبت او در زمان برقراری روابط، او را بیشتر به سوی اجتماع و ایجاد ارتباط با دیگران تشویق نمایید.
